بریج در انگلیسی به معنای پل می باشد و در دنداندانپزشکی به دندانی گفته میش ود که مابین 2 دندان دیگر با کمک گرفتن از دندانهای کناری قرار می گیرد. اگر فردی یکی از دندان های خود را بنا به هر دلیلی از دست داده باشد یکی از روشهایی که می تواند این جای خالی را پر کند استفاده از بریج دندان می باشد. جنس بریج معمولا از پرسلن بوده تا به رنگ دندان های طبیعی فرد بوده و در ظاهر چهره او اختلالی به وجود نیاورد.
یکی از روشهای پر کردن فاصله بین دو دندان استفاده از بریج دندان است. برای انجام این کار، دندانپزشک در ابتدا دو دندانی که اطراف فضای خالی وجود دارد را تراشیده و سپس برای پر کردن فضا از سه پروتز استفاده می کند. پروتز آماده شده که در فضای خالی قرار می گیرد حالت پل داشته و میان دو دندان قرار می گیرد. البته قبل از این کار، دندانپزشک باید دو دندان اطراف فضای خالی و لثه را به خوبی معاینه نماید که سالم باشند تا بتوانند پایه خوبی باشند.
مراحل کار نیز به صورت زیر می باشد:
- در ابتدا دندانپزشک از یک ماده خمیری شکل برای گرفتن قالب استفاده می نماید. سپس با یک ماده گچ مانند مدلی از فرم دندان های دو فک تهیه کرده و نحوه قرارگیری آنها را به خوبی بررسی می نماید.
- در مرحله بعد دندان هایی که قرار است به عنوان پایه مورد استفاده قرار گیرند باید به اندازه ای تراشیده شوند که وقتی دندان های مصنوعی روی آنها قرار می گیرد سایز متناسبی داشته باشند.
- در این مرحله نیز دندانپزشک از دندان های تراشیده شده، قالب دیگری تهیه می کند.
- در نهایت بریج روی دندان قرار گرفته و در صورتی که به خوبی فضای خالی را پر کرده باشد با مواد مخصوصی به دندان های پایه چسبانده می شود.
بریج دندان با بستن شکاف خالی بین دندان ها و جایگزین شدن با دندان از دسته رفته، دارای مزایای زیر است :
- زیباتر نمودن طرح لبخند شما
- حفظ شکل و ساختار صورت شما
- تسهیل فرآیند جویدن - بهبود گفتار و نحوه تلفظ کلمات
- تعدیل توزیع نیرو در دندان ها و فک شما
- ممانعت از حرکت دندان ها
- جلوگیری از کج و ناصاف شدن دندان ها
- در بریج دندان چون باید از دو دندان کناری برای کارگذاری بریج کمک گرفت، دندانهای کناری تراش خواهند خورد تا بتوان 3 روکش متصل به هم درست کرد که 2 تا از این روکش ها روی دندانهای کناری می آید و روکش وسط حالت بریج خواهد داشت. حال اگر دندانهای کناری عصب کشی شده باشند معمولا اشکالی به وجود نمی آید ولی اگر دندانها سالم باشند انجام بریج توصیه نمی شود.
- در بریج دندان به دلیل اینکه زیر روکش بریج خالی است معمولا در صورتی که بهداشت دهان و دندان به درستی رعایت نشود، مواد غذایی زیر بریج گیر خواهد کرد و به مرور باعث بوجود آمدن بوی بد دهان خواهد شد
- در بریج دندان به دلیل اینکه زیر روکش بریج خالی است، استخوان لثه تحلیل می رود و به اصطلاح گود می شود و در آینده امکان انجام ایمپلنت را کم خواهد نمود
قیمت بریج یا پل دندانی می تواند تحت تأثیر عوامل زیر باشد:
- میزان پیچیدگی قرارگیری بریج
- نوع مواد به کار رفته در ساخت بریج مانند زیرکونیا، آلیاژ فلزی پوشیده شده از رزین و یا رزین کامپوزیت
- تعداد دندان هایی که از دست رفته اند
- ترمیم های مورد نیاز قبل از قرار دادن
- - موقعیت کلینیک دندانپزشکی
- مهارت و تخصص دندانپزشک
ایمپلنت ها در ظاهر کاملا شبیه به بریج دندان می باشند با این تفاوت که ایمپلنت روی پایه ای سوار است که در استخوان فک کار گذاشته می شود و باعث محافظت از استخوان فک می شود و برای کارگزاری ایمپلنت از دندانهای کناری کمک گرفته نمی شود و دارای طول عمر به مراتب بیشتری نسبت به بریج می باشند. از طرفی، بریج ها می توانند تنها به مدت چندین سال طول عمر داشته باشند. ایمپلنت ها از سلامت فک پشتیبانی می کنند. در واقع استخوان های شما قوی و سالم باقی مانده و این می تواند بر شکل صورت شما به گونه ای مثبت تأثیرگذار باشد.
در زمانی که فضای لازم برای کارگذاشتن ایمپلنت وجود ندارد توصیه ما انجام بریج دندان دندان است.
انواع بریج دندانی عبارتند از:
- بریج دندان سنتی یا معمولی: این بریج ها از گذشته به عنوان یک روش جایگزین برای دندان های از دست رفته بوده اند. در این بریج تعدادی دندان مصنوعی به دندان های طبیعی مجاور متصل می شوند. برای نصب پل نیز لازم است که دندان های مجاور از استحکام خوبی برخوردار باشند.
- بریج دندانی مریلند: بریج مریلند نیز همانند بریج های سنتی نصب می شود. یعنی برای نصب آنها به نیاز به دو دندان طبیعی مجاور است با این تفاوت که در این روش دیگر نیازی به تراش مینا نداریم و از بالهایی از جنس فلز یا پرسلن، پل به پشت دندان های طبیعی چپ و راست متصل می شود.
- بریج بر پایه ایمپلنت: در این نوع بریج از ایمپلنت کمک گرفته می شود. البته کاندید مناسب برای این روش باید بیشتر از یک دندان خود را از دست داده باشد. در این روش دندانپزشک کاری به دندان های مجاور نداشته و مینا را نیز تراش نمی دهد زیرا ایمپلنت به خوبی از بریج حمایت می نماید.
- پل دندانی کانتی لور یا معلق: این نوع بریج برای پر کردن جای خالی تنها یک دندان کاربرد دارد. از این رو برای نصب چنین بریجی باید یک دندان طبیعی در یک سمت جای خالی دندان وجود داشته باشد. دندانپزشک برای قرار دادن پل باید یک دندان پایه را تراش دهد و سپس بریج را تثبیت نماید.
پل های دندانی می توانند بین 5 تا 15 سال طول عمر داشته باشند. اما به طور معمول با رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان و معاینات منظم، طول عمر یک بریج به 10 سال می رسد.
معمولا یک پل شامل 3 روکش دندان است که 2 تای از آنها روی دندانهای طبیعی عصب کشی شده می آیند و دندان وسط حکم بریج را خواهد داشت.
در برخی مواقع این تعداد می تواند به 4 دندان برسد که روکشهای دندان اول و آخر روی دندان طبیعی می آیند و 2 تای وسطی حکم بریج را خواهند داشت.
ولی در این مواقع در صورت دارا بودن شرایط توسط فرد توصیه ما انجام ایمپلنت دندان است.
برای تمیز کردن یک بریج ثابت باید یک نخ اسفنجی را به آرامی بین لثه و پایه پل حرکت دهید و با استفاده از یک حرکت نرم در جلو و عقب، جرم ها زیر دندان مصنوعی را بردارید. سپس نخ دندان اسفنجی را به دور دندان طبیعی خود به سمت بالا و پایین حرکت دهید تا سطح دندان مجاور آن نیز تمیز شود.
به محض نصب بریج، ممکن است دندان های مجاور که پل را در جای خود نگه داشته اند آسیب ببینند. در صورت عدم مناسب بودن تاج های روی دندان ها، خطر پوسیدگی نیز وجود دارد. علاوه بر این موارد، باکتری و جرم موجود در زیر آنها در صورتی که تمیز نشوند ممکن است ساختار دندان را تغییر دهند.
از آنجایی که دندان های جلویی به اندازه دندان های عقب تحت فشار نیستند، ممکن است بیماران در مورد جایگزینی دندان های این ناحیه با چند گزینه مختلف روبرو شوند. بریج دندانی معمول برای دندان های جلو عبارت است از بریج سنتی یا معمولی.
قبل از نصب بریج دندان، معمولا باید پنج تا شش ماه صبر کنید تا شکل لثه تثبیت شود. در طول این مرحله اگر تمایل داشته باشید می توانید از یک پل موقت یا پروتز پارشیال استفاده نمایید.
خبر خوب این است که پل های دندانی نمی توانند دچار پوسیدگی شوند اما متاسفانه دندان های طبیعی کناری در زیر بریج هنوز هم در معرض پوسیدگی دندان و سایر موارد بهداشت و دهان قرار دارند. تکه های کوچک غذا میتوانند بین دندان ها و یک بریج گیر کرده و منجر به پوسیدگی شوند.
بریج دندان باید تقریبا مانند دندان های طبیعی شما واقعی و راحت باشند. بسیاری از بیماران گزارش کرده اند که بریج ها حتی از دندان های طبیعی قبل از قرار دادن بریج نیز بهتر است و احساس خوبی دارند. به خصوص اگر این دندان ها ترمیم های زیادی داشته اند.
همانطور که قبلا گفته شد، پل های دندانی و بریج شما را از خوردن آنچه دوست دارید محدود نمی سازند. البته به یاد داشته باشید که مصرف مواد غذایی که ممکن است به دندان های شما آسیب برسانند یا آنها را بشکنند به حداقل برسانید. کاهش این نوع مواد غذایی می توانند باعث افزایش دوام بریج دندان شوند.
تکنیک All on 4 این امکان را به افرادی که تمام دندان های خود را از دست داده اند می دهد تا یک بریج دائمی را روی تقریبا چهار ایمپلنت دریافت کنند. بریج All on 4 اغلب گزینه مناسبی برای افرادی است که فاقد دندان هستند اما از استخوان کافی برای ایمپلنت برخوردار می باشند.
دندانپزشک می تواند یک بریج موقتی را با ابزار مخصوص خود به طوری که نیروی موازی بر محور دندان وارد کند بردارد.
بوی خاصی که پس از نصب بریج دندان استشمام می شود رایج است. زمانی که بین خط لثه و تاج در جایی که ممکن است غذا جمع شود، فاصله کمی وجود دارد ممکن است باکتری و جرم تولید شود. پس اگر نمی خواهید به دلیل غذای پوسیده زیر بریج دندان نفس شما بدبو شود با دقت آن را تمیز کنید.
از آنجایی که دندانپزشک برای نصب بریج از بی حسی موضعی استفاده می کند پس در این روش دردی را احساس نخواهید کرد. مصرف مسکن نیز برای تسکین درد پس از درمان غالبا ضروری نمی باشد.
اگر بریج دندان شما شل باشد یا در زیر تاجی که بریج را پشتیبانی می نماید، پوسیدگی وجود داشته باشد ممکن است احساس درد داشته باشید. پل دندانی شما ممکن است به دلیل بیماری های لثه که باعث تضعیف دندان های نگهدارنده شده است، آسیب بیند یا عصب یکی از دندان های حمایت کننده از اثر آبسه از بین برود.
خطرات استفاده از بریج دندان عبارتند از: بریج می تواند باعث پوسیدگی دندان در ریز تاج شود. یکی دیگر از خطرات این است که ساختارهای دندان های طبیعی سالم ممکن است تحلیل یابد. علاوه بر این اگر دندان های حامی به اندازه کافی قوی نباشند ممکن است ترمیم از بین برود.
به طور کلی هزینه بریج دندان کمتر از ایمپلنت است. البته هزینه ها تحت تأثیر عواملی است که در بالا ذکر شد.
از آنجایی که بریج دندان از فلز بسیار محکمی ساخته شده است در برابر پوسیدگی و مشکلات لثه بسیار مقاوم می باشد. عمر متوسط بریج دندان ده سال بوده و اگر بخشی از دندان طبیعی شما در زیر آن دچار پوسیدگی شود می تواند به پل نیز آسیب برساند.
زمانی که دندان های از دست رفته خود را با پل یا پروتز جایگزین می کنید فقط یک مسئله را حل خواهید کرد، تعویض تاج دندان. اما استخوان زیر خط لثه می تواند به تدریج به عقب رفته و تحلیل رود.
تحلیل استخوان می تواند با جایگزین نمودن دندانی که ریشه آن مشابه با دندان های طبیعی باشد کاهش یابد. این عمل بلافاصله پس از کشیدن یا جایگزین نمودن تک دندان ها با ایمپلنت های دندانی یا با استفاده از بریج یا دندان مصنوعی بر پایه ایمپلنت انجام می شود و می تواند از تحلیل استخوان جلوگیری نماید.
در حالی که گاهی اوقات ممکن است بریج های دندان با گذشت زمان شل شوند اما دندانپزشک می تواند به راحتی آنها را محکم کند. با این حال این نادرست است که پل های دندانی به راحتی می شکنند. در واقع آنها به طوری ساخته شده اند که ماندگاری بالایی داشته باشند.
برای دریافت بریج شما حداقل به دو قرار ملاقات نیاز دارید: آماده سازی دندان های اباتمنت و ارائه مراقبت های بهداشتی برای آنها در اولین مراجعه به دندانپزشک و در مرحله بعد تراش مینا و نصب بریج. البته برای بهبودی جای دندان هایی که کشیده اید باید مدتی صبر کنید تا لثه محکم شود.