آبسه دندان چیست؛ علل، علائم، پیشگیری و درمان آن

آبسه دندان یک عارضه دردناک است که نیازمند مراقبت و رسیدگی می‌باشد تا در همان مراحل اولیه، دندان درد شما درمان شده و از ورود عفونت به خون جلوگیری شود. دندان پزشکان توصیه‌ می‌کنند جهت تشخیص به موقع پوسیدگی دندان، پیشگیری و درمان عفونت لثه هر شش ماه یکبار برای عکس و جرم‌گیری به مراکز دندان پزشکی مراجعه کنید. در این مقاله بررسی خواهیم کرد که انواع مختلف آبسه دندان چیست و در ادامه با علل، علائم، راه‌های پیشگیری و درمان آبسه دندان آشنا خواهیم شد.

«آبسه دندان» مجموعه‌ای از چرک و باکتری است که در داخل دندان یا لثه تشکیل می‌شود.
بدون درمان مناسب، عفونت‌های دندان می‌توانند در مناطق دیگر بدن گسترش یابند و این می‌تواند منجر به عوارض جدی و تهدید کننده‌ی زندگی شود. برای کاهش خطر عوارض، فرد باید در اسرع وقت به دنبال درمان آبسه دندان باشد.
در این مقاله، شرح می‌دهیم که وقتی آبسه دندان گسترش می‌یابد چه اتفاقی می‌افتد. همچنین در مورد نحوه‌ی درمان و جلوگیری از عفونت‌های دندان اطلاعاتی را ارائه می دهیم.

آبسه دندان چیست؟

یکی از دردناک ترین عارضه‌ها آبسته دندان است که باید از آن رسیدگی و مراقبت کنیم تا در همان اول کار بتوانیم آن را درمان کرده و هم از دندان در رهایی یابیم و هم از ورود عفونت آن به خون جلوگیری نماییم. برای همین است که طبق توصیه دندانپزشکان باید هر شش ماه یک بار به دندانپزشکی مراجعه کنیم تا توسط عکس برداری و معاینه در مراحل اولیه پوسیدگی را تشخیص داده و از عفونت لثه و پیشروی پوسیدگی دندان جلوگیری نماییم.

دندان آبسه شده یک مجموعه از چرک است که در نتیجه‌ی عفونت باکتریایی می‌تواند در قسمت‌های مختلف دندان ایجاد شود و بعضی اوقات آبسه‌ی دندان نامیده می‌شود. دندان آبسه شده باعث درد متوسط ​​تا شدید می‌شود که بعضی اوقات می‌تواند تا گوش یا گردن شما نیز گسترش پیدا کند و در صورت گسترش می‌تواند بسیار خطرناک باشد و عوارض جدی‌ را به دنبال داشته باشد. به همین دلیل است که همیشه توصیه می‌شود که در صورت بروز همچین عارضه‌ای آن را دست کم نگیرید و به دنبال درمان آن در اسرع وقت بود باشید در این مقاله علل ایجاد به این مطلب پرداخته می‌شود که آبسه دندان چیست، چگونگی پیشگیری از آن، علایم آن، و مهمتر از همه درمان آن بررسی خواهند شد.
بدون درمان، دندان آبسه شده و درمان عفونت لثه‌ای که ایجاد شده، ممکن است به یک وضعیت جدی و تهدیدکننده‌ی زندگی تبدیل شود. در ادامه در مورد انواع مختلف و چگونگی تشخیص آنها اطلاعات بیشتری را ارائه می‌دهیم.

انواع آبسه دندان

در ادامه مقاله آبسه دندان چیست در مورد انواع آبسه‌ها که همچون پلاک دندان باعث آزار افراد می‌شود، صحبت خواهیم کرد. وابسته به مکان دندان آبسه‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه به سه نوع متداول آن اشاره می‌کنیم.

سه نوع متداول عبارتند از

آبسه پری آپیکال: این آبسه در نوک ریشه‌ی دندان رخ می‌دهد.

آبسه پریودنتال: این آبسه روی لثه در کنار ریشه‌ی دندان رخ می‌دهد. همچنین ممکن است به بافت و استخوان اطراف آن گسترش یابد.

آبسه لثه: این آبسه روی لثه رخ می‌دهد.

انواع مختلف آبسه‌های دندان بستگی به مکان آن دارند.

آبسه پری آپیکال

این آبسه مربوط به انتهای ریشه دندان است و عفونت داخلی دندان موجب ایجاد آن می‌گردد. در واقع باکتریهایی که در داخل دهان وجود دارند قادرند تا در عاج و مینا نفوذ کنند و پس از رسیدن به عصب دندان(پالپ دندان) باعث ایجاد عفونت در آن شوند. اگر به موقع عفونت عصب یا پالپ را درمان نکنیم، این عفونت می‌تواند از کانال ریشه به بافت پریاپیک موجود در اطراف آپکس ریشه دندان برسد.

آبسه پریودنتال

روی لثه دندان و در جوار ریشه دندان این آبسه ایجاد می‌شود. ممکن است شاهد انتشار آن به بافت‌ها و استخوان اطراف آن نیز باشیم. فضای بین دندان و لثه بهترین مکان برای ایجاد این نوع آبسه است و این امر ممکن است در اثر ماندن غذا بین دندان و لثه ایجاد گردد. این نوع آبسه بسیار رایج است، به ویژه در افرادی که بهداشت دهان و دندان را رعایت نمی‌کنند. زیرا به دلیل وجود باکتری‌هایی که در دهان، در فضایی بین لثه و دندان وجود دارند، افرادی که بهداشت دهانی را رعایت نمی‌کنند محیط را برای رشد آنها مستعد می‌کنند. آبسه پریو دنتال عموما به حاشیه لثه نزدیکتر بوده و در کنار دندان به وجود می‌آید.

افرادی که دارای بیماری باشند معمولا به آبسه پریودنتال مبتلا می‌شوند که می‌توان آبسه را تخلیه کرد. اما برای اینکه از بروز مجدد عفونت جلوگیری نماییم باید بیمار تحت درمان قرار گیرد.

آبسه لثه

لثه مکان مناسب این آبسه است و این آبسه دیگر قسمتهای دهان مثل لیگامنت و دندان را درگیر نمی‌کند.

علائم آبسه دندان

یکی از اصلی ترین علائم آبسه دندان، ایجاد درد و التهاب لثه توسط آن است که در برخی از موارد مینای دندان نیز دچار آسیب می‌شود. این درد که معمولا شدید است گاهی به صورت تپشی است. معمولا بعد از بروز اولین درد، درد به مرور زمان بیشتر می‌شود و گاهی ممکن است استخوان فک، گردن و گوش را نیز درگیر نماید. شخصی که به عفونت دندان مبتلا شده و هریک از این علائم را دارد باید فورأ به پزشک مراجعه کند، آبسه دندان علائم دیگری نیز دارد که در ادامه آنها را لیست کرده‌ایم:

• درد زبان و دهان
• دهان بوی بد می‌دهد که برای رفع آن باید عفونت لثه و دندان را از بین ببریم.
• معمولا دندان پوسیده و چرک کرده به لمس کردن حساس است.
• ورم صورت، گردن و گونه‌ها
• داشتن طعم بد دهان
• بلع کردن ممکن است دشوار باشد
• باز کردن دهان دشوار است
• دندان به مواد غذایی و نوشیدنی‌های گرم و سرد حساس می‌شود.
• خونریزی در لثه
• داشتن احساس ناخوشایند
• دچار بی خوابی شدن
• احساس خارش یا سوزش روی پوست
• حالت تهوع
• استفراغ
• تب
• سردرد شدید
• دو بینی یا از دست دادن بینایی
• افتادگی پلک‌ها
• مشکل تنفسی
• گیجی
• گاها در موارد شدید ممکن است عضلات فک دچار گرفتگی شده و یا قفل شود.

چه هنگامی باید به پزشک مراجعه کرد؟

تا اینجا به این مطلب پی بردیم که آبسه دندان چیست و دارای چه نشانه‌هایی است. اما بهترین زمان برای مراجعه به پزشک چه زمانی است؟ بهتر است با مشاهده اولین علایم عفونت در دندان، فرد باید به بهترین کلینیک دندانپزشکی مراجعه نماید. به دلیل اینکه درمان به موقع و زودهنگام آبسه باعث می‌شود که از انتشار عفونت به دیگر بافت‌های بدن جلوگیری شود. عفونت دندان که گسترش بیابد خطرناک بوده و یک وضعیت اورژانسی به حساب می‌آید و حتی ممکن است زندگی فرد را تهدید نماید. بنابراین در صورت بروز آبسه باید در اولین زمان ممکن به دندانپزشکی مراجعه کنیم و یا با او تماس بگیریم. اما اگر دندانپزشکی در دسترس نبود، باید به نزدیک ترین اورژانس مراجعه کنیم.. زیرا پزشک و دندانپزشک راههای درمانی جلوگیری از انتشار عفونت به دیگر بخش‌های بدن را می‌دانند و می‌توانند سریعا برای درمان آن اقدام نمایند.

تشخیص آبسه دندان

از شایع ترین علامت آبسه دندان تورمو درد است. اما مواقعی نیز وجود دارد که این عارضه هیچ علامت آشکاری را بروز نمی‌دهد. شاید به این دلیل باشد که کیسه حاوی عفونت نشت کرده است. اگر آبسه‌ای علامت خاصی را بروز ندهد می‌توان با عکسبرداری اشعه ایکس آن را تشخیص داد. علاوه بر این دندانپزشک برای تشخیص آبسه ممکن است چند ضربه آهسته به دندان بزند تا چک کند که آیا شما چیز متفاوتی را احساس خواهید کرد یا نه. اگر باز هم دندانپزشک نتوانست آبسه دندان را تشخیص دهد شما را به متخصص آبسه دندان که اندودنتیست نامیده می‌شود ارجاع می‌دهد. آبسه دندان شما قطعا توسط این متخصص قابل تشخیص و درمان خواهد بود.

برای تشخیص آبسه لثه و دندان ابتدا وضعیت دهان بیمار توسط دندانپزشک بررسی می‌شود. ممکن است دکتر به ناحیه متورم فشار وارد سازد. همچنین دندانپزشک ممکن است عصب دندان پوسیده را بررسی کند تا ببیند آیا زنده هست یا خیر. برای معاینه عصب(پالپ) دندان فعالیت‌های زیر ممکن است انجام شود:

• آهسته ضربه زدن به دندان
• آزمودن دما
• بکارگیری وسایل معاینه الکتریکی

همچنین ممکن است لازم باشد در مواقع آبسه کردن دندان، تصاویر رادیولوژی توسط دندانپزشک بررسی شود تا بفهمد استخوان سر ریشه دندان تا چه اندازه‌ای از بین رفته است.

مهمترین علل ایجاد آبسه دندان

با اینکه سطح خارجی دندان دارای بافت سفتی است، اما مرکز دندان که شامل اعصاب، بافت همبند و رگ‌های خونی است، ممکن است عفونت کند. اما معمولا وقتی نسبت به بهداشت دهان و دندان خود بی توجه باشیم، باعث تجمع پلاک می‌شویم و این عارضه پدیدار می‌شود. یعنی اگر منظم مسواک نزنیم و نخ دندان نکشیم و یا در فواصل زمانی منظم از فلوراید استفاده نکنیم، استعداد ابتلا به این عارضه را داریم. در این صورت اگر باکتریها به دندان یا لثه شما ورود پیدا کنند، عفونت دندان به وجود می‌آید. اگر عفونت را درمان نکنیم باعث از بین رفته هسته دندان شده و آبسه به وجود می‌آید. گاهی چندین آبسه در نقاط مختلف دهان بروز پیدا می‌کنند، اما گاهی اگر یک آبسه به استخوان برسد ممکن است بعد از عبور از، از جاهای دیگر بیرون بزند.

البته چگونگی بوجود آمدن این امر وابسته به نوع آبسه نیز هست:

• آبسه پری آپیکال در اثر ورود باکتریها از طریق یک سوراخ به درون دندانهای شما به وجود می‌آید. به قسمت داخلی و نرم دندان عصب یا پالپ گفته می‌شود که شامل رگهای خونی، بافت همبند، و اعصاب می‌باشد.
• آبسه‌ی پریو دنتال: در اثر بیماری لثه ممکن است آبسه پریو دنتال ایجاد گردد، اما ممکن است آسیب دیدگی نیز از دلایل ایجاد آن باشد.
• آبسه‌ی لثه: اگر در لثه شما جسمی خارجی همانند مسواک و یا پوست تخمه آفتاب گردان گیر کند، آبسه لثه ایجاد می‌گردد.

عفونت دندان دلایل دیگری نیز دارد که از مهمترین آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اگر دندان دچار پوسیدگی گردد و یا سوراخ شود
• در اثر بیماری‌‌های مربوط به لثه مثل پریودِنتال؛
• آسیب و صدمه به دندان: اگر دندان آسیب دیده باشد و یا در اثر جراحات و حوادث دچار ترک‌های عمیقی شده باشد، همین قسمت‌های آسیب دیده به باکتریها را ورود را نشان می‌دهند و در نتیجه با نفوذ باکتریها به بخش‌های عمیق دندان یا لثه، تجمعات چرکی ایجاد شده و به تدریج عفونی می‌گردد.
• بیماری‌ها و برخی داروها: سیستم ایمنی ضعیف، شیمی درمانی با داروهای استروئیدی، مصرف دارو مربوط به بیماری‌های سخت و جدی، و یا دیابت از جمله دلایلی هستند که فرد را بیشتر در معرض آبسه دندان قرار می‌دهند.
• رژیم‌های غذایی سرشار از قند: گاهی پلاک و جرم به دلیل خوردن غذاهای فراوری شده و یا غذاهای شیرین ایجاد می‌شود. بنابراین اگر این مواد را مصرف می‌کنید ولی بعد از آن مسواک نمی‌زنید و یا نخ دندان نمی‌کشید، ممکن است بعدها دچار پوسیدگی دندان شوید. اگر این پوسیدگی را نیز درمان نکنید ممکن است دچار آبسه لثه و یا دندان شوید.

درمان آبسه دندان

راه‌های درمانی مختلفی برای آبسه دندان وجود دارد. سطح درمان آبسه دندان متفاوت بوده و در همه‌ی بیماران یکسان نخواهد بود. درمان آبسه دندان وابسته به موارد متفاوتی است که در ادامه به آن‌ها اشاره می‌کنیم.

نوع درمانی که فرد برای عفونت دندان دریافت می‌کند به عوامل مختلفی بستگی دارد از جمله:
· محل اولیه‌ی آبسه
· میزان شیوع عفونت
· میزان واکنش سیستم ایمنی بدن به عفونت

درمان‌های احتمالی برای عفونت دندان شامل موارد زیر هستند:

درمان کانال ریشه

درمان ریشه کانال (RCT) ممکن است برای درمان آبسه در اعماق دندان لازم باشد. این روش شامل سوراخ کردن دندان برای از بین بردن چرک انباشته شده و باکتری های موجود در ریشه است.

سپس دندانپزشک این مکان را با ماده‌ای مانند لاستیک بنام گوتا پرکا پر می‌کند. پس از بهبودی دندان، آن را با تاج یا پر کردن (فیلینگ) دائمی ترمیم می‌کنند تا از عفونت‌های بعدی جلوگیری کند.

اگر آبسه در اعماق دندان رخ داده باشد ممکن است درمان کانال ریشه لازم باشد. در این روش دندان را سوراخ می‌کنند تا باکتریهایی که در ریشه وجود دارند را به همراه چرک جمع شده در آن را از بین ببرند. بعد از این کار برای جلوگیری از عفونت‌های بعدی، دکتر دندان سوراخ شده را با ماده‌ای که گوتاپرکا نامیده می‌شود و همانند لاستیک است پر می‌کند(فیلینگ).

آپیکواکتومی

گاهی درمان RCT برای از بین بردن آبسه کارا نیست و باید از روشهای دیگری مانند آپیکواکتومی استفاده کرد که در آن انتهای ریشه برداشته می‌شود. بنابراین در این روش لازم است تا دندانپزشک لثه‌ها را باز کند تا بتواند بافت‌های آلوده و همچنین انتهای ریشه دندان را از بین ببرد.

آنتی‌بیوتیک‌ها

همچنین ممکن است یک دندانپزشک برای کاهش عفونت و جلوگیری از شیوع آن آنتی‌بیوتیک تجویز کند.
اگر عفونت قبلاً شیوع پیدا کرده باشد، ممکن است فرد نیاز به ادامه‌ی دوره درمان آنتی بیوتیکی خود داشته باشد. از طرف دیگر، ممکن است نیاز به تغییر نوع دیگری از آنتی‌بیوتیک‌ها باشد.
اگر عفونت شدید باشد، ممکن است فرد نیاز داشته باشد که در بیمارستان بماند و از طریق قطره‌ی داخل وریدی آنتی‌بیوتیک دریافت کند.

در برخی مواقع لازم است ابتدا بیمار آنتی بیوتیک مصرف کند تا عفونت کاهش یافته و از انتشار آن جلوگیری گردد. اما اگر عفونت انتشار یافته باشد باید فرد درمان انتی بیوتیکی خود را ادامه دهد. همچنین ممکن است دندانپزشک نوع آنتی بیوتیک را تغییر دهد و یا چند نوع آنتی بیوتیک تجویز نماید. اما در صورت شدید بودن عفونت ممکن است نیاز باشد که فرد به بیمارستان مراجعه کند تا آنتی بیوتیک را از طریق وریدی دریافت نماید.

زه کشی

در برخی موارد ویژه، عفونت را مستقیما از قسمتی که چرک کرده است تخلیه می‌کنند. مثلا ممکن است نیاز به زهکشی باشد تا بتوان عفونت را از آبسه پارافارنژان که در قسمت پشت دهان وجود دارد خارج نمود.

در موارد خاص، ممکن است لازم باشد چرک مستقیماً از محل عفونت تخلیه شود.
برای مثال، زهکشی ممکن است لازم باشد تا چرک از آبسه پارافارنژال در قسمت پشت دهان خارج شود.

درمان سپسیس

وقتی سیستم ایمنی بدن به عفونتی در خون به شدت واکنش نشان دهد، یک وضعیت جدی پزشکی برای بیمار رخ می‌دهد که به آن سپسیس گفته می‌شود. اگر سپسیس درمان نشود عوارض جدی را به دنبال خواهد داشت. یعنی ممکن است بیمار دچار شک سپتیک شود و در نتیجه به طرز خطرناکی دچار افت فشار خون گردد که این امر می‌تواند باعث نارسایی اندام و حتی در مواقعی مرگ فرد گردد. افرادی که مبتلا به بیماری سپسیس هستند نیاز دارند تا در بخش مراقبتهای ویژه نگهداری شوند. در این صورت معمولا با آنتی بیوتیک‌ها و مایعاتی که به صورت وریدی تزریق می‌شود تحت درمان قرار می‌گیرند. ممکن است نیاز به درمانهای دیگر نیز باشد تا از اعضای بدن حفاظت شده و آسیبهای ناشی از عفونت کاهش یابند. جراحی یا دیالیز از جمله این درمانها هستند.

درمان خانگی آبسه دندان

با اینکه یکی از مطمئن ترین راهکارها در هنگام مواجهه با آبسه دندان مراجعه به دندانپزشک است، اما گاهی دندانپزشک ممکن است مثلا در روزهای تعطیل و یا نصف شب‌ها در دسترس نباشد و بنابراین باید با راهکارهای درمان خانگی آشنا باشیم تا در این گونه مواقع به آنها پناه ببریم تا در آن را کاهش داده و از انتشار عفونت جلوگیری نماییم. استفاده از قرص هیپوپروفن یکی از بهترین روشها برای آرام کردن درد دندان است. پاراستامول نیز در درجه دوم اهمیت قرار دارد. اما اگر باز هم در دندانتان با این روشها کاهش نیافت می‌توانید دو قرص را همزمان با هم مصرف کنید و یا دوز مصرفی که روی جعبه قرص نوشته شده است را بیشتر کنید.

برای تسکین درد به روش خانگی روشهای دیگری نیز وجود دارند، از قبیل:

• شستن دهان با آب نمک و قرقره کردن آن
• از خوردن و نوشیدن خوراکیها و نوشیدنیهای گرم و سرد بپرهیزید
• خوردن غذاهای نرم
• برای دندان ابسه شده به هیچ وجه از نخ دندان استفاده نکنید.
• استفاده از مسواک نرم

شما باید حتما پس از اطلاع از آبسه دندان برای درمان آن به دندانپزشک رجوع کنید. در غیر این صورت ممکن است عفونت انتشار بیابد و در نتیجه باعث صدمه جدی به استخوان فک، لیگامنت پریودنتال، و دندانهای شما گردد. اگر هم درمان را خیلی به تاخیر بیندازید ممکن است سبب انتشار عفونت به باقی بخش‌های بدن نیز بشوید.

مدیریت درد و آنتی بیوتیک ها

برخی داروهای آنتی بیوتیک حتما باید توسط دندانپزشک یا پزشک در نسخه شما نوشته شود، در غیر این صورت نمی‌توان آن را به صورت شخصی از داروخانه تهیه کرد. اما تعدادی از آنها را می‌توان بدون نسخه پزشک تهیه کرد. همچنین می‌توانید از آنها به همراه آنتی بیوتیک‌های تجویز شده توسط دندانپزشک استفاده کنید.

پنی سیلین و آموکسی سیلین جزء آنتی بیوتیک‌های پرمصرف بوده که معمولا پزشکان آنها را توصیه می‌کنند. به غیر از آبسه این آنتی بیوتیک‌ها قادرند سایر عفونت‌هایی که در بدن ممکن است وجود داشته باشند را از بین ببرند.

ولی ممکن است مترونیدازول را پزشک شما در نسخه توصیه کند. نکته مهمی که وجود دارد این است که آبسه تنها توسط مصرف آنتی بیوتیک‌ها قابل درمان نیست. بلکه باید ابتدا ریشه دندان چرک کرده را ترمیم کرد و یا آن را کشید و سپس انتی بیوتیک‌ها را مصرف کرد تا کمک کند عفونت رفع گردد.

داروی آبسه دندان

اگر بهداشت دهان و دندان خود را به طور منظم رعایت نمایید، می‌توانید به پیشگیری از آبسه کمک کنید. یعنی باید موادغذایی از لثه‌ها و دندانهای شما به خوبی پاک شوند. همچنین بر طبق توصیه دندانپزشکان باید هر شش ماه دندان‌های خود را معاینه کنید و دندان‌هایی را که دارای پوسیدگی هستند را درمان کنید تا دچار عفونت و در نتیجه دردناک نشوند. اگر دارای سیستم از داروهایی استفاده می‌کنید و یا درای بیماریهای دهان و دندان هستید که در نتیجه آن دارای بدنی با ایمنی ضعیفی هستید، باید قبل از هر چیز ان را با پزشک یا دندانپزشک خود در میان بگذارید. در این حالت معمولا دندانپزشک با تجویز آنتی بیوتیک قبل از درمان، خطر و ریسک ابتلا به عفونت را کاهش دهد.

کودکان و زنان باردار نیز ممکن است مبتلا به آبسه شوند و این عارضه‌ای است که در همه سنین ممکن است بروز پیدا کند و باید هر چه سریعتر برای درمان آن اقدام شود. با اینکه می‌توان از گسترش عفونت توسط روشهای خانگی جلوگیری کرد و یا در آن را کاهش داد اما باز هم با درمان گیاهی و خانگی نمی‌توان آبسه را به طور کامل درمان کرد و باید آن را به دست متخصص بسپارید تا درمان گردد. برای اینکار ممکن است دندان پزشک دندان شما را پر کند و یا ابتدا آن را عصب کشی کند و حتی ممکن است نیاز باشد تا لثه شما را جراحی کند. حتی اگر با وجود آبسه هیچ دردی را احساس نمی‌کنید باز هم باید برای درمان مراجعه نمایید.

آبسه دندان در دوران بارداری

اگر در زمان بارداری دچار آبسه دندانی شدید، درد آن اجتناب ناپذیر است و نمی‌توان به آن بی توجه بود. در واقع احتمال ابتلای زنان باردار به عفونت دندانی و لثه‌ای و پوسیدگیهای دندانی زیاد است. این مشکلات دهان و دندان ممکن است فرد را دچار درد نیز بکنند و ممکن است دندان زن بادار حتی لق شود. اما متاسفانه این تفکر اشتباه در بین افراد جا افتاده است که زنان باردار نباید برای درمان عفونت به دندانپزشکی مراجعه کنند، زیرا برای جنین مضر است. که چنین تفکری اشتباه است و باید حتما برای درمان به دندانپزشکی مراجعه نمایید.

آبسه دندان کودکان

به دلیل رشد سریع باکتریها در لثه کودکان، عفونت لثه و در نتیجه آبسه دندان در کودکان به وجود می‌آید. در واقع در این مواقع لثه‌ها به دلیل عفونی شدن به اندازه ۳ میلیمتر از دندان فاصله می‌گیرند. به این شیار عمیق ایجاد شده بین لثه و دندان پاکت گفته می‌شود.

آپیکواکتومی

جراحی اپیکو، که جراحی انتهای ریشه دندان یا پری آپیکال نیز نامیده می‌شود، جزء جراحی‌های درمان ریشه یا همان اندودنتیک محسوب می‌شود و باعث نجات حداقل یک دندان از کشیده شدن می‌گردد. در این جراحی جراح برای اینکه به ریشه دسترسی پیدا کند لثه و دیگر بافت‌هایی که استخوان را پوشانده‌اند را کنار می‌زند. حتی ممکن است قسمتی از استخوان کنار ریشه را نیز بردارد تا به ریشه برسد. حال بافت‌های اطراف ریشه را که احتمالا کیست هستند را خارج کرده و پاکسازی می‌کند. سپس قسمتی از انتهای ریشه را کنده و پس از اینکه کانالهای ریشه را با ماده‌ای پر کرد، از اخر بافت‌ها را سرجای خود قرار می‌دهد و آن را بخیه میزند.

این جراحی، بسیار دشوار بوده و در دانشگاه جایی ندارد و نیازمند تخصص و تجربه بالایی است. بنابراین با ظهور ایمپلنتها، این جراحی کمتر استفاده می‌شود. زیرا عملیات آن از ایمپلنت راحت تر نیست و همانطور که گفتیم تخصص و تجربه بالایی می‌خواهد.

عوارض بروز آبسه دندان

مهم است که هر دندان آبسه شده توسط دندانپزشک درمان شود. حتی اگر از قبل پارگی رخ داده باشد، این منطقه باید توسط پزشک معاینه و تمیز شود تا اطمینان حاصل شود که عفونت شیوع نمی‌یابد.

همانطور که گفتیم به محض تشخیص آبسه دندان باید برای درمان آن اقدام نماییم. اگر آبسه به هر دلیلی کاهش یابد درد ما نیز به میزان زیادی کم می‌شود. اما باز هم باید برای درمان آن پیگیری کنید. زیرا در غیراینصورت عفونت ممکن است به گردن و فک و سایر نواحی سر مثل مغز نیز انتشار پیدا کند. مخصوصا اگر سیستم ایمنی بدنتان ضعیف است هرگز آن را بدون درمان رها نکنید تا از انتشار عفونت در بدن جلوگیری کنید.

اگر دندان آبسه شده همراه با علائم زیر دارید به بخش اورژانس مراجعه کنید:

• تب شدید
• اگر صورتتان ورم دارد
• مشکل در بلع
• تپش قلب سریع
• احساس گیجی

اینها همگی علائم یک عفونت جدی هستند که نیاز به درمان فوری دارند.

حفره خشک چیست؟

بعد از اینکه دندان خود را کشیدید، یک لخته خون پدید می‌آید تا از بافت، اعصاب، و استخوان‌ها محافظت کند. اما در صورتی که این لخته تشکیل نگردد به آن حفره خشک گفته می‌شود که در این گونه مواقع احتمال آسیب به استخوان‌ها و اعصاب وجود دارد.

آبسه‌های پارافارنکس و آنژین لودویگ

آبسه‌های پارافارنکس در نواحی نزدیک گلو بروز می‌یابند که دلیل آن باکتریهای استرپتوکوکی و یا استافیلوکوکی می‌باشد. این نوع آبسه را معمولا کودکان خردسال زیر پنج سال تجربه می‌کنند. آنژین لودویگ که به آن عفونت فضای زیر فکی و یا سلولیت زیر فکی نیز گفته می‌شود، نوعی آبسه است که بافتهای مربوط به فک پایین و در زیر زبان را آلوده می‌کند و در زیر چانه انتشار می‌یابد.

گسترش عفونت

در آخرین بخش از مقاله آبسه دندان چیست به گسترش عفونت خواهیم پرداخت. اگر عفونت مربوط به لثه و دندان درمان نشوند ممکن است باعث چشم درد، گوش درد، درد بینی، و تورم صورت و حتی پلک‌ها شود. اگر عفونت دندانی شدید باشد ممکن است منجر به بیماریهای خطرناک باکتریایی از قبیل اندوکاردیت عفونی و مننژیت باکتریایی شود. حتی ممکن است منجر به بیماری سپسیس شود که بسیار خطرناک بوده و ممکن است زندگی فرد را به خطر بیندازد.

پیشگیری از آبسه دندان

نکات زیر باید به کاهش احتمال ایجاد عفونت دندان کمک کنند:
· روزانه دو بار مسواک بزنید و از خمیردندان حاوی فلوراید استفاده کنید.
· از شستشوی دهان یا نوشیدن هر چیزی بلافاصله پس از مسواک زدن خودداری کنید.
· حداقل یک بار در روز از مسواک‌های بین دندانی یا نخ دندان استفاده کنید.
· مصرف غذاها و نوشیدنی قنددار را محدود کنید.
· به طور مرتب به دندانپزشک مراجعه کنید.
اگر عفونت دندان رخ دهد، فوراً باید به دندانپزشک یا پزشک خود مراجعه کنید.

داروهای خانگی زیر را می‌توان همراه با درمان‌های تجویز شده استفاده کرد.

سوالات متداول

آیا استفاده از آویشن و زردچوبه جهت درمان عفونت لثه و دندان، موارد مناسبی می‌باشند؟

از گذشته اثبات شده است که اویشن و زردچوبه خاصیت ضد میکروبی دارند. اما هیچ تحقیق علمی منتشر نشده است مبنی بر اینکه این ادویه‌ها در درمان عفونت دندان موثر هستند. بنابراین اگر دچار آبسه دندان شده‌اید درنگ نکنید و فورا به دندانپزشکی مراجعه نمایید.

اگر دندان عصب کشی شده عفونت کرد چه کنیم؟

اگر از پانسمان دندان عصب کشی شده خوب مراقبت نشود و یا در صورت مراجعه دیرهنگام به پزشک جهت برداشتن پانسمان و پر کردن دندان، ممکن است عفونت بروز کند. بنابراین باید اول عفونت توسط دندانپزشک درمان گردد و سپس دندان را پر کند. بنابراین عملیات عصب کشی دچار تاخیر می‌گردد.

چگونه عفونت دندان را در خانه درمان کنیم؟

عفونت دندان باید توسط دندانپزشک درمان گردد و درمانهای خانگی چندان کارا نیستند. بنابراین تا زمانی که به دندانپزشک دسترسی پیدا کنید می‌توانید با محلول آب و نمک که از حل کردن یک قاشق چایخوری نمک در یک فنجان آب درست کرده‌اید، دهان خود را توسط غرغره بشویید. همچنین می‌توانید از کمپرس یخ جهت تسکین درد آن استفاده کنید.

آیا عفونت دندان یک مورد اورژانسی است؟

اگر به موقع برای درمان عفونت دندان اقدا نکنید ممکن است ریشه دندان آسیب ببیند و دندان طبیعی خود را از دست بدهید. همچنین دندان عفونی دارای درد بسیار شدیدی است که محل زندگی و آسایش بیمار می‌شود. بنابراین می‌توان گفت عفونت دندان یک مورد اورژانسی است و باید فورا به آن رسیدگی کرد.

نوشته قبل

فیشورسیلانت و مزایای آن

نوشته بعد

درمان عفونت دندان با ۱۰ روش خانگی موثر