هیچ کسی دوست ندارد جای دندان خالی در دهانش داشته باشد. ایمپلنت دندان یکی از راههای جایگزینی دندان از دست رفته میباشد که ممکن است از نظر بسیاری از افراد وقتگیر به نظر برسد. سوالی که برای بسیاری از افراد مطرح میشود این است که ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد و چه زمانی را باید برای آن در نظر بگیریم؟
در این صفحه، قصد داریم به طور کامل شرح دهیم که ایمپلنت دندان چقدر طول میکشد و شامل چه مراحلی میشود. با ما همراه باشید…
کاشت دندان به چه صورت انجام میشود؟
از دست دادن دندان و جای خالی آن، میتواند لبخند زیبا را از فرد دور کند. از طرف دیگر، زمانی که فرد جای خالی دندان در دهانش دارد، امکان دارد ناخودآگاه احساس کند نباید در هر جایی بخندد و این فکر باعث میشود نتواند از لحظات زندگیاش لذت ببرد و همیشه در ناراحتی باشد.
کاشت دندان، روشی برای پر کردن جای خالی دندان از دست رفته است و میتواند لبخند زیبا و اعتماد به نفس افراد را برگرداند. به هر دلیلی که دندان از دست رفته باشد، میتوان با یکی از روشهای کاشت، جای آن را پر نمود.
در حال حاضر، سه روش کلی برای کاشت و جایگزینی دندان وجود دارد که عبارتند از:
- دندان مصنوعی؛
- بریج؛
- ایمپلنت.
کاشت دندان به وسیله دندان مصنوعی
استفاده از دندان مصنوعی، یکی از قدیمیترین و متداولترین روشها برای پر کردن جای خالی دندانها محسوب میشود. در این روش، به هیچگونه جراحی و بیحسی نیاز نیست و دندانهای مصنوعی، به وسیله یک پایه پلاستیکی همرنگ با لثه، بر روی لثهها قرار میگیرند.
در صورت نیاز، میتوان به راحتی دندان مصنوعی را از دهان خارج نمود و آن را با مسواک تمیز کرد. از مزایای استفاده از دندان مصنوعی میتوان به هزینه بسیار پایین آن نسبت به روشهایی نظیر ایمپلنت و… و همچنین آماده شدن آن در مدت زمان بسیار کم اشاره نمود.
با این حال، از آنجایی که میتوان به راحتی دندان مصنوعی را از دهان جدا کرد، احتمال لغزیدن و عدم ثابت ماندن آن وجود دارد.
کاشت دندان به وسیله بریج
بریج (ترجمه به فارسی: پل ارتباطی) یکی از روشهای کاشت و جایگزینی دندان است که هزینه آن نسبت به دندان مصنوعی کمی بیشتر است و در زمانی استفاده میشود که دو یا ۳ دندان به شدت آسیب دیده و یکی از این دندانها هیچ ریشه و پایهای برای روکش کردن ندارد.
در این روش، یک یا دو دندان کناری، به عنوان پایهای برای نگهداری بریج استفاده شده و میبایست کاملا سالم و بدون پوسیدگی باشند. در دو حالت از بریج استفاده میشود:
- دندان/دندانهای پایه ریشه سالم داشته و تنها به روکش نیاز دارد؛
- دندان/دندانهای پایه با پایه ایمپلنت در جای خود قرار میگیرند.
در روش بریج، پس از تراشیدن دندانهای پایه (در صورتی که ریشه سالم داشته باشند)، دندانپزشک قالبی از دهان تهیه کرده و به لابراتوار ارسال میکند. سپس، دندان بریج به روکشهای پایهدار چسبانده میشود و پس از قرارگیری روکش بر روی پایه، بریج نیز جای خالی دندان از دست رفته را پر میکند.
چنانچه تعداد دندانهای از دست رفته بیشتر از ۳ عدد باشد، نمیتوان از روش بریج استفاده نمود؛ زیرا پلها توانایی تحمل فشار زیاد را ندارند. همچنین، احتمال اینکه پس از گذشت چند سال، چسب بریج از بین برود نیز وجود دارد.
کاشت دندان به وسیله ایمپلنت
ایمپلنت دندان شامل کاشت یک پایه از جنس تیتانیوم در لثه و سپس قرار دادن روکش دندان بر روی آن است. این روش، تهاجمیتر و نسبتا گرانقیمتتر از سایر روشهای کاشت و جایگزینی دندان است و طول درمان بیشتری دارد. به طور کلی، دو روش برای ایمپلنت دندان وجود دارد:
- ایمپلنت اندوستال: در این روش، سوراخی در فک ایجاد شده و پایه تیتانیومی در آن قرار داده میشود. پس از گذشت دوره بهبودی و جوش خوردن استخوان فک به پایه مصنوعی که ممکن است چندین ماه طول بکشد، روکش تاج بر روی پایه قرار میگیرد.
- ایمپلنت ساب پریوستئال: این روش که با نام ایمپلنت فوری نیز شناخته میشود، طول درمان کمتری نسبت به روش اندوستال دارد و همچنین تهاجم کمتری دارد. در این روش، بدنه پایه تیتانیوم به استخوان فک جوش نمیخورد و تنها درون لثه قرار میگیرد.
جراحی ایمپلنت چگونه است؟
با اینکه روشهای جایگزینی مانند ایمپلنت بدون جراحی معرفی شدهاند که دوره نقاهت کمتری دارند، اما هنوز هم در بسیاری از کلینیکها، از روش قدیمی جراحی ایمپلنت استفاده میشود. در جراحی ایمپلنت، در صورتی که بیمار هیچ تنش یا فشار عصبی نداشته باشد و میتواند سر خود را در طول عمل جراحی ثابت نگه دارد، از بیحسی موضعی استفاده میشود.
چنانچه بیمار توانایی ثابت نگه داشتن سر خود را نداشته باشد و یا در طول عمل، فشار روانی زیادی را تحمل میکند، این عمل تحت بیهوشی عمومی یا بیحسی همراه با تزریق آرامبخش انجام میشود.
جراحی ایمپلنت در یک محیط کاملا استریل و تمیز و توسط متخصصین جراح لثه و جراح فک و صورت انجام میشود. در این جراحی، پایه دندان که جای ریشه را پر میکند، در درون لثه جایگذاری میشود.
پروتز دندان چقدر طول میکشد؟
اینکه پروتز دندان چقدر طول میکشد، به عوامل مختلفی بستگی دارد. به طور مثال، گاهی اوقات دندان اصلی هنوز در سر جای خودش قرار دارد و لازم است ابتدا دندان خراب خارج شده و همزمان عمل جراحی انجام شود. همچنین، ممکن است به علت وجود عفونت قبل یا بعد از عمل جراحی، دوره بهبودی و جوش خوردن استخوان فک به پایه ایمپلنت بیشتر شود. رعایت بهداشت دهان و دندان و مصرف داروهای تجویز شده، بخش مهمی از مراقبت از ایمپلنت دندان است که باید در نظر گرفته شود.
در حالت کلی، طول درمان ایمپلنت دندان بین چند هفته تا چند ماه متغیر است. در مرحله اول، یک مشاوره و ارزیابی کلی از وضعیت دندان انجام میشود. سپس، اقدامات لازم برای آمادهسازی محل ایمپلنت انجام شده و در نهایت پایه ایمپلنت کاشته میشود. در مرحله بعد، از دندانها قالبگیری میشود. پس از آمادهسازی قالب دندان، تاج مصنوعی نصب شده و تنظیمات نهایی بر روی آن انجام میشود.
برای اینکه متوجه شوید طول درمان ایمپلنت تقریبا چقدر است، بهتر است با مراحل انجام این کار به خوبی آشنا شوید…
مدت زمان لازم برای کاشت ایمپلنت چقدر میباشد؟
چنانچه در فکر انجام ایمپلنت برای دندان/دندانهای خود هستید، باید بدانید که جراحی ایمپلنت مانند بسیاری از عملها، ممکن است زمانبر و پیچیده بوده و با چالشهایی همراه باشد. طول درمان و بهبودی از هر فرد تا فرد دیگر متفاوت است. برخی از افراد، به دلیل مشکل در سیستم ایمنی بدن و یا مشکلات استخوانی، طول درمان طولانیتری را تجربه میکنند.
همچنین، نوع جراحی ایمپلنت نیز تاثیر مستقیمی بر روی طول درمان ایمپلنت دارد. گاهی اوقات به دلیل تحلیل استخوان فک، لازم است از پیوند استخوان (مصنوعی یا طبیعی) استفاده شود. همچنین، در صورت بروز عفونت، تا زمانی که عفونت به طور کامل رفع نشده، نمیتوان مراحل بعدی را ادامه داد.
جدول مراحل انجام ایمپلنت دندان برای ایمپلنت های تکی یا چند تایی |
||||
زمان | مرحله | |||
یک جلسه ۳۰ دقیقه ای | مشاوره و معاینه و نوشتن عکس های لازم جهت بررسی بهتر | |||
۱ تا ۳ روزه آماده می شود | گرفتن عکس OPG و CBCT در رادیولوژی فک و دندان | |||
بررسی عکسها و طرح درمان نهایی | ارسال عکس از طریق واتساپ یا تلگرام یا حضوری به شماره کلینیک | |||
بستگی به سختی کار از ۵ دقیقه تا ۲ ساعت | کشیدن دندان یا ریشه باقی مانده یا جراحی دندان | |||
|
بازسازی استخوان + سینوس لیفت | |||
۱۵ دقیقه برای کاشت هر پایه ایمپلنت | کاشت ایمپلنت ( فیکسچر ) | |||
۲ هفته بعد از کارگذاری پایه ها به مدت ۱۰ دقیقه | چکاپ کاشت ایمپلنت ها و کشیدن بخیه ها | |||
۳ تا ۶ ماه بعد از کارگذاری پایه ایمپلنت – بسته به تشخیص پزشک | بستن هیلینگ جهت شکل گیری لثه | |||
۲ تا ۳ هفته پس از بستن هیلینگ | قالب گیری روکش ایمپلنت | |||
۱۰ روز پس از قالب گیری | امتحان روکش | |||
۱ هفته بعد از امتحان روکش | تحویل روکش |
لازم به ذکر است زمانهای مندرج در جدول تقریبی است و برای ۹۰ درصد از افراد این زمانها صادق است ولی برای افراد با شرایط خاص یا افرادی که می خواهند ایمپلنت کامل یک فک یا ۲ فک را انجام دهند این زمان متفاوت خواهد بود.
ایمپلنت دندان دارای ۳ فاز است که مدت زمان هر فاز، برای افراد مختلف متغیر است. همچنین، هر چه به تعداد دندانهایی که نیاز به ایمپلنت دارند اضافه شود، ممکن است پروسه درمان کندتر شود؛ این عامل وابسته به این است که دندانهای از دست رفته در کنار هم باشند یا در قسمتهای مختلف دهان قرار داشته باشند. در ادامه، به طور مفصل درباره فازهای ایمپلنت دندان صحبت خواهیم کرد…
فاز اول ایمپلنت – ارزیابی
در اولین مراجعه، بیمار معاینه شده و درباره وضعیت دهان و دندانهای او صحبت میشود. بیمار میتواند نگرانیها و مواردی که فکر میکند مهم هستند را با جراح در میان گذاشته و سابقه پزشکی و داروهای مصرفی خود را به طور کامل معرفی نماید. جراح نیز وظیفه دارد درباره روند جراحی و درمان صحبت نماید تا بیمار اطلاعات کاملی درباره نحوه ایمپلنت دندان داشته باشد.
سپس، حراج از بیمار میخواهد که یک عکس سی تی اسکن از وضعیت دندانهای خود تهیه نماید تا او بتواند از وضعیت کلی دندانها آگاه شده و از تراکم استخوان و نبود مشکلات جانبی، مطلع شود.
با چنین اطلاعاتی، جراح میتواند تشخیص دهد که کدام یک از انواع ایمپلنت دندان مناسب وضعیت دهان و فک بیمار است و نتیجه بهتری میدهد. همچنین، درباره گزینههای موجود نیز صحبت میشود تا بیمار با توجه به بودجه و وضعیت خود، بتواند بهترین مورد را انتخاب نماید.
در جلسه مشاوره، علاوه بر موارد بالا، درباره کادر جراحی و افرادی که در اتاق عمل حضور دارند نیز صحبت خواهد شد. گاهی اوقات لازم است به دلیل شرایط و وضعیت خاص بیمار، علاوه بر کادر درمان ثابت، متخصصین دیگری نیز در اتاق عمل حضور داشته باشند.
پس از این مرحله، بیمار و جراح به توافقات لازم رسیده و تاریخ عمل را تنظیم میکنند.
فاز دوم ایمپلنت – قرار دادن پایه ایمپلنت
پس از انجام ارزیابیها و اخذ تصمیمات درباره نوع ایمپلنت و… نوبت به جراحی و قرار دادن پایه ایمپلنت میرسد. نوع جراحی میتواند بر روی طول درمان ایمپلنت تاثیرگذار باشد. در ابتدا، جراح ناحیه مورد نظر را به وسیله مواد بیحسی قوی، به طور کامل بیحس میکند. اگر نیاز به تزریق آرامبخش یا داروی بیهوشی باشد، این کار توسط متخصص هوشبری انجام میشود.
نکته: توجه داشته باشید که پس از تزریق داروهای آرامبخش یا بیهوشی، نباید کارهایی مانند رانندگی را انجام دهید. همچنین، در چنین مواردی، بهتر است یک شخص نزدیک را به عنوان همراه با خود بیاورید تا در صورتی که قادر به تکلم یا تصمیمگیری نبودید، شما را به سلامت به خانه برساند.
اگر ریشه دندان آسیب دیده باشد یا کل آن هنوز در لثه قرار داشته باشد، در مرحله اول، قسمتهای باقی مانده دندان به صورت بسیار دقیق خارج میشود.
در مرحله بعد، چنانچه تراکم استخوان فک کم باشد، ممکن است نیاز باشد که جراح از روش پیوند استخوان استفاده نماید تا پایه ایمپلنت به استخوان جوش خورده و محکم شود. اگر استخوان فک تراکم مناسبی داشته باشد، پایه تیتانیومی ایمپلنت درون لثه قرار داده میشود. برای اینکار، یک برش در لثه ایجاد میشود تا جراح بتواند استخوان فک زیر آن را مشاهده کند. سپس، سوراخ کوچکی در استخوان فک ایجاد شده و انتهای پایه تیتانیومی درون سوراخ قرار داده میشود.
در مرحله بعد، پیج داخلی پایه که اباتمنت نام دارد و تاج مصنوعی روی آن قرار میگیرد، بر روی پایه سوار میشود. پس از بررسی وضعیت ایمپلنت و مطمئن شدن از درست بودن روند آن، جراح قسمتهای برش داده شده را بخیهزده و محل زخم را به وسیله مواد مخصوص، پانسمان میکند.
بسته به وضعیت سلامت کلی و دهان بیمار، ممکن است جراحی بین ۱ الی ۲ ساعت طول بکشد. هر چه به تعداد بیشتری کاشت پایه نیاز باشد، مدت زمان جراحی بیشتر خواهد بود.
پس از انجام جراحی، بیمار باید استراحت کند و چند هفته یا چند ماه صبر نماید تا یکپارچهسازی و جوش خوردن استخوان به پایه ایمپلنت، به طور کامل انجام شود. دلیل اینکه جنس ایمپلنت را از تیتانیوم میسازند این است که این ماده خواص طبیعی داشته و به راحتی با استخوان ادغام میشود.
روند درمان و بهبودی نیز از هر فرد به فرد دیگر متفاوت است. معمولا، در صورتی که هیچ مشکلی پیش نیاید، بهبودی و جوش خوردن استخوانی بین ۶ الی ۱۲ هفته طول میکشد. در این مدت، استخوان به دور پایه تیتانیومی نفوذ کرده و آن را محکم نگه میدارد تا از جای خود خارج نشود.
رعایت بهداشت دهان و دندان و نخوردن غذاهای سفت و سخت یکی از مهمترین مواردی است که میبایست پس از عمل جراحی رعایت شوند. در غیر اینصورت، ممکن است به دلیل بروز عفونت یا شکستن پیوندهای استخوانی تازه شکل گرفته، لازم باشد که جراحی ایمپلنت دوباره انجام شود!
فاز سوم ایمپلنت دندان – قرار دادن تاج
زمانی که پزشک از بهبودی کامل و جوش خوردن مناسب استخوان به پایه تیتانیومی مطمئن شد، زمان ساخت و نصب تاج یا همان دندان مصنوعی فرا میرسد. در این مرحله، از دهان بیمار یک قالب سفارشی گرفته میشود و به لابراتوار ارسال میشود تا دندان را طبق موقعیت و متناسب با دهان بیمار بسازند. همچنین، با استفاده از کاتالوگ رنگهای دندانی، رنگ مناسب برای روکش را مشخص میکنند.
روکش ایمپلنت باید به گونهای ساخته شود که به راحتی در جای خود قرار گیرد و فاصله بین دندانی مناسبی با دندانهای کناری داشته باشد. همچنین، رنگ روکش نیز باید با رنگ دندانهای بیمار هماهنگی داشته باشد.
پس از آمادهسازی روکش ایمپلنت، روکش بر روی پایه نصب میشود. بهتر است پس از این مرحله، برای انجام معاینات دورهای و جلوگیری از هرگونه مشکلی، به پزشک خود مراجعه نموده و مشکلات احتمالی را مطرح نمایید.
تبلیغات یک روزه ایمپلنت فوری یا ایمپلنت دندان به چه صورت هستند؟
شاید تبلیغ ایمپلنتهای فوری یک روزه را شنیدهاید و فکر میکنید که اگر از این روشها استفاده نمایید، درد کمتری را تجربه میکنید. در این تبلیغات، سخن از جدیدترین تکنولوژیها و روشهای درمانی میشود و بیننده با نگاه کردن به آنها، فکر میکند این متد در نتیجه پیشرفت علم بوده و هیچ ضرری متوجه او نیست.
حقیقت این است که حتی چیزی که با نام ایمپلنت فوری شناخته میشود نیز در طی یک جلسه انجام نمیشود. با انجام روش ایمپلنت یک روزه، احتمال ناموفق بودن جراحی و بروز مشکلات بزرگتر وجود دارد.
ایمپلنت دندان باید طبق اصول و قواعد خاصی انجام شود و بدن انسان باید تحمل و زمان کافی برای پذیرش آن را داشته باشد. اگر تراکم استخوان شما کم باشد و بدون انجام پیوند استخوان، در طول یک روز کاشت دندان را انجام دهید و بلافاصله تاج را نصب کنید، احتمال اینکه با فشار و حتی بروز عفونت، پایه ایمپلنت به راحتی از جای خود خارج شود، بسیار زیاد است.
بهتر است قبل از اینکه اقدام به انجام ایمپلنت یک روزه نمایید، با یک جراح متخصص لثه مشورت نمایید و از او بخواهید بهترین و ماندگارترین گزینه را به شما معرفی نماید.
طول مدت جراحی ایمپلنت دندان
حال که با پروسه ایمپلنت دندان آشنا شدهاید، باید بدانید که انجام عمل جراحی، نیازمند صبر و حوصله است و باید قبول کنید که ممکن است مدت زمان نسبتا زیادی را بر روی صندلی جراحی بنشینید.
به طور معمول، زمان جراحی ایمپلنت بین ۳۰ الی ۱۲۰ دقیقه متغیر است و ممکن است بسته به شرایط، کمی بیشتر از این مدت باشد. با این حال، از آن جایی که در این روش، استخوان فک درگیر میشود و پایه ایمپلنت را محکم میکند، میتوانید برای مدت زمان ۱۰ الی ۱۵ سال، از دندان مصنوعی خود بدون هیچ مشکلی استفاده نمایید.
فواید انجام ایمپلنت دندان
در این قسمت، برخی از مهمترین مزایا و فواید انجام ایمپلنت دندان را شرح میدهیم:
- به دلیل اینکه میتوان بلافاصله پس از کشیدن دندان، از ایمپلنت استفاده نمود، جابجایی و کج شدن دندانها به دلیل وجود فضای خالی رخ نمیدهد.
- باعث زیبایی لبخند و افزایش اعتماد به نفس میشود.
- از تحلیل استخوان فک جلوگیری میکند.
- باعث حفظ سلامت لثه و دندانهای مجاور میشود.
- رعایت بهداشت ایمپلنت سادهتر از دندان مصنوعی است و به همین دلیل، تجمع باکتری در بین دندانها را به حداقل میرساند.
- تاثیر بدی بر روی تلفظ کلمات و تکلم فرد ندارد.
- ظاهر طبیعی دارد.
- در صورت جوش خوردن صحیح، استحکامی شبیه به دندان طبیعی دارد (با این حال نباید غذاهای بسیار سخت را با آن بجوید).
- تنها راه دائمی برای جایگزینی دندان از دست رفته است و پس از گذشت چند سال، میتوان آن را تعویض نمود.
سوالات متداول
به چه تعداد ایمپلنت دندان نیاز دارم؟
اگر تنها یک دندان از دست رفته دارید، فقط به یک ایمپلنت نیاز است. در صورتی که تعداد دندانهای از دست رفته دو یا بیشتر شد، در صورت امکان میتوان با استفاده از بریج، کاشت پایه ایمپلنت را به حداقل رساند.
آیا سالمندان میتوانند از ایمپلنت استفاده کنند؟
به طور کلی، ایمپلنت برای افراد ۱۷ الی ۸۹ سال، با بیش از ۹۵% احتمال موفقیت همراه است. پس از سن ۹۸ سالگی، ممکن است به دلیل ناتوانی فرد در رعایت بهداشت و احتمال ایجاد عفونت، شانس پس زدن پایه زیاد شود.
چگونه میتوانم از ایمپلنت دندان مراقبت کنم؟
استفاده حداقل ۳ بار در روز از مسواک و خمیر دندان و همچنین استفاده از نخ دندان پس از صرف غذا، حداقل کاری است که میبایست برای رعایت بهداشت دهان و دندان انجام دهید. همچنین، استفاده مرتب از دهانشویه (مخصوصا بلافاصله پس از انجام عمل جراحی) ضروری است.
در صورتی که پزشک داروهای خاصی را تجویز نموده، باید داروها را در زمان مقرر مصرف نمایید.
همچنین، از شکستن مواد غذایی سخت مانند آجیل با دندان ایمپلنت شده اکیدا بپرهیزید.
در نهایت، بهتر است هر چند ماه یکبار برای انجام چکاپ به جراح لثه مراجعه نموده تا وضعیت زخم و پایه ایمپلنت بررسی شود.
چه عواملی میتواند باعث عدم موفقیت در جراحی ایمپلنت و پس زدن آن توسط بدن شود؟
موارد مختلفی وجود دارند که میتواند باعث این عارضه شود. برخی از مهمترین دلایل عبارتند از:
- استعمال دخانیات؛
- ابتلا به بیماریهایی نظیر دیابت؛
- ابتلا به بیماریهای خود ایمنی؛
- ضعف سیستم ایمنی بدن؛
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان؛
- جایگذاری نادرست ایمپلنت؛
- وضعیت نادرست ترشحات بزاق دهان؛
- داشتن آلرژی یا حساسیت نسبت به ایمپلنت.
آیا ایمپلنت میتواند باعث بوی بد دهان شود؟
اگر بلافاصله یا مدتی پس از ایمپلنت دچار بوی بد دهان شدهاید، بهتر است هر چه سریعتر به پزشک جراح خود مراجعه نمایید؛ چرا که این مورد میتواند در نتیجه بروز عفونت یا جایگذاری نادرست پایه ایمپلنت و حتی حرکت کردن آن در داخل لثه باشد.
با این حال، بوی بد دهان میتواند به دلایل دیگری نیز رخ دهد.
آیا افرادی که به پوکی استخوان مبتلا هستند نیز میتوانند ایمپلنت دندان داشته باشند؟
پوکی استخوان به تنهایی دلیلی بر عدم موفقیت ایمپلنت نیست؛ بلکه تحلیل استخوان فک است که میتواند باعث بروز چنین مشکلی شود. با این حال، افرادی که به این مشکل مواجه شدهاند نیز میتوانند جراحی ایمپلنت را انجام دهند؛ اما به زمان بیشتری برای بهبودی و جوش خوردن استخوان فک به پایه نیاز دارند. استفاده منظم از داروهای تقویتکننده استخوان نیز میتواند در روند بهبودی و بالا بردن شانس موفقیت ایمپلنت کمک کند.
بعد از ایمپلنت دندان چه بخوریم؟
توصیه میشود که تا چند روز پس از انجام جراحی، فقط غذاهای نرم و سوپی مصرف شوند و از جویدن غذاهای سفت و سخت خودداری شود. این کار، هم درد را کمتر میکند و هم باعث بهبود سریعتر زخمها و عدم پس زدن ایمپلنت میشود.