اگر از تغییر رنگ دندان ها رنج می برید یا با بیماری لثه مواجه شدید، احتمالا دندانپزشک جرم گیری دندان را توصیه کند. این راهکار می توان به عنوان درمان پیشگیرانه نیز انجام شود و سطح دندان ها را از تجمع باکتری ها و پلاکت ها پاک می کند.
جرمگیری دندان روشی دندانپزشکی برای تمیز کردن دندان است که زیر خط لثه انجام میشود و با هدف تمیز کردن عمیق برای محافظت از مینای دندان و بافت لثه قابل اجراست.
همچنین با داشتن دندان‌ها و لثه‌های سالم احتمال پوسیدگی دندان و دیگر عوارض ناشی از مراقبت‌های ضعیف را کاهش می‌دهد.
امروزه روش های مختلفی برای حذف جرم دندان ها طراحی شده است که همگی تقریبا دارای هدفی یکسان هستند، اما میزان اثربخشی آنها با یکدیگر متفاوت است.
جرم دندان همان پلاک های میکروبی است که روزانه با مصرف وعده های غذایی روی دندان ها تشکیل و با گذشت زمان موجب تغییر رنگ دندان ها می شود.
تجمع پلاک ها و حضور آنها روی دندان برای طولانی مدت احتمال پوسیدگی دندان را افزایش می دهد و در صورت عدم شستشوی دندان ها و استفاده نکردن از نخ دندان لایه هایی از پلاک های میکروبی به صورت ماندگار روی دندان ها قرار می گیرد، طوری که حذف آنها مشکل ساز است.
جرم دندان علاوه بر افزایش احتمال پوسیدگی موجب بروز بیماری و التهاب لثه می شود، در حالی که با مسواک زدن منظم و استفاده از نخ دندان فرصت ایجاد پلاک های میکروبی کاهش از بین می برد.
البته جرم دندان هیچ آسیبی به دهان وارد نمی‌کند و حضور آن روی دندان ها باعث هیچ بیماری خاصی نمی شود، تنها اثرگذاری آن روی سلامت دندان‌ها و لثه محدود است.
علل ایجاد جرم دندان
جرم دندان هنگام ترکیب غذا با بزاق دهان محیط شکل می‌گیرد و به باکتری ها اجازه رشد و تکثیر می دهد.
رشد باکتری ها نیز به صورت مواد کدر رنگ روی دندان ها نمایان می شوند و ظاهر نازیبایی به دندان ها می دهند. در ادامه با این عوامل ایجاد پلاک های دندان آشنا می شوید:
مسواک نزدن
مسواک زدن به از بین بردن پلاک های دندانی چسبیده به دندان ها کمک می کند و باقی مانده مواد غذایی و باکتری های روی آن را از بین می برد. در حالی که اگر این پلاک ها به صورت منظم از بین نروند روی یکدیگر انباشته می‌شوند و جرم دندان شکل می گیرند.
اگر احساس می‌کنید جرم روی دندان ها رفته رفته افزایش پیدا می کند تعداد دفعات مسواک زدن در روز را بیشتر کنید و حداقل طی دو دقیقه مسواک بزنید.
مصرف زیاد انواع شیرینی ها
اگر به خوردن انواع شیرینی علاقه مند هستید، بعد از آن حتماً مسواک بزنید. مواد غذایی شیرین حالت چسبناک دارد و به خوبی روی پلاک دندان قرار می گیرد. همچنین احتمال ایجاد جرم دندان را بالا می برند.
معمولا افراد علاقه مند به مصرف انواع شیرینی ها نیاز بیشتری به جرم گیری دندان دارند و باید حداقل هر شش ماه یکبار برای معاینه و انجام مراقبت‌های لازم به بهترین کلینیک دندانپزشکی مراجعه کنند.
استفاده نکردن از نخ دندان
یکی از عادات رایج استفاده نکردن از نخ دندان است. خیلی‌ها تصور می‌کنند تنها با مسواک زدن می توانند جرم دندان ها را از بین ببرند، در حالی که روند تمیز کردن نخ دندان نسبت به مسواک مناسب کاملا متفاوت است. با کمک این ابزار به راحتی می توانید پلاک های انباشته شده در قسمت های غیر قابل دسترس را از بین ببرید. سپس سطح میان دندان ها و حتی زیر لثه را کاملاً تمیز کنید.
مزایا و معایب جرم گیری دندان
جرم گیری دندان فواید زیادی دارد که یکی از برجسته‌ترین آنها درمان بیماری لثه است. با کمک این روش به راحتی می توان از بروز بسیاری از بیماری های خطرناک لثه پیشگیری کرد و حتی افرادی که در معرض خطر آن قرار دارد احتمال بروز بیماری را کاملا از بین برد. در موارد زیر بیشتر با مزایای این روش دندانپزشکی آشنا می‌شوید:
لذت از دندان های درخشان:
به مرور زمان جرم های روی دندان انباشته می شود و این ماده سخت می تواند دندان ها را به رنگ زرد نشان دهد. جرم گیری و تمیز کردن حرفه ای تمام جرم های سخت دندان ها را از بین می برد و برخی لکه های سطحی را کاهش می دهد.
حفظ سلامت لثه ها
جرم روی دندان ها حاوی باکتری های ایجاد کننده عفونت است که حذف منظم آن ها خطر ابتلا به بیماری لثه را به خوبی کاهش می دهد.
ایجاد نفس تازه
پس از حذف جرم دندان ها متوجه می شوید هوای دهانتان بشدت عوض شده است و این اتفاق تاثیر شگفتی روی تنفس شما دارد.
محافظت از سلامت دهان و دندان
جرم دندان بسیاری از بیماری‌های جدی مانند دیابت، بیماری قلبی و حتی سرطان مرتبط است. پس تمیز کردن دندان ها احتمال بروز این دسته از بیماری ها را کاهش می دهد.
مراقبت های پیشگیرانه ارزانتر است
با گذشته زمان پیشگیری از بیماری های دندانی بسیار ارزان تر از درمان است و ملاقات منظم دندانپزشک برای رعایت نکات بهداشتی احتمال پرداخت بسیاری از هزینه های درمانی را کاهش می دهد.
اگرچه تمیز کردن عمیق دندان ها می تواند بیماری لثه را درمان کند، اما این روش خطراتی نیز به دنبال دارد. در موارد زیر معایب تمیز کردن عمیق دندان ها را بیان می کنیم:
- احتمال ایجاد آسیب و عصبی وجود دارد.
- ممکن است اتصال مجدد لثه دندان اتفاق نیفتد.
- در صورت ضعیف بودن سیستم ایمنی احتمال بروز عفونت وجود دارد.
- ممکن است باعث عقب نشینی لثه ها شود.
- ایجاد درد حساسیت نیز یکی از رایج های معایب این روش شناخته می شود.
چرا دندان جرم می گیرد؟
جرم دندان رسوبات سختی است که روی دندان‌ها و لثه‌ها را پوشش می‌دهد و زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری ها داخل دهان گسترش یابند. به بیان دیگر، در صورتی که پلاک های تشکیل شده از ذرات باقی مانده داخل دهان از بین نرود به مرور زمان باعث تغییر رنگ دندان ها میشود و شما جرم یا تارتار دندان را تجربه می کنید.
حضور لایه چسبناک روی دندان ها نه تنها ظاهر نامناسبی به دندان ها می بخشد، بلکه کم کم سلامتی دندان ها را تحت تاثیر قرار می دهد و موجب التهاب لثه و بروز بسیاری از بیماری ها می شود.
جالب است بدانید باکتری های انباشته شده از طریق مواد غذایی تغذیه می کند و در صورت عدم رفع آنها بعد از هر وعده غذایی شاهد رشد بیشتر پلاک های روی دندان خواهید بود.
چه مدتی یک بار نیاز به جرم گیری دندان است؟
جرم گیری دندان به عنوان یک روش زیبایی دندان و کم هزینه شناخته می شود و نیازی نیست برای انجام آن ساختار دندان تحریک شود. علاوه بر این به عنوان یک روش درمانی برای از بین بردن جرم های انباشته شده و بد رنگی دندان شناخته می شود. تمام افراد می توانند از این روش استفاده کنند و از اثربخشی آن روی تغییر رنگ دندان ها لذت ببرند.
به طور کلی، هنگام اجرای آن یک لایه نازکی از روی دندان حذف و دندان های براق و درخشان ظاهر می شود. این راهکار باید حداقل در سال یکبار انجام شود، زیرا احتمال پوسیدگی دندان ها و تحلیل لثه را کاهش می دهد. خیلی‌ها تصور می‌کنند انجام جرم گیری دندان ها آسیب زننده است، اما این کار باعث افزایش طول عمر آنها می شود و به تقویت لثه کمک می کند.
هزینه جرم گیری و بروساژ دندان
هزینه جرم گیری دندان با توجه به عوامل مختلفی مشخص می شود که تخصص و مهارت دندانپزشک روی این موضوع تاثیر بسیاری دارد. در موارد زیر دیگر عوامل تاثیرگذار روی هزینه را بیان می کنیم:
حجم جرم انباشته شده
میزان جرم روی دندان ها تعیین میکند سطح جرم گیری تا چه حدی باید انجام شود. در صورت ایجاد جرم بیش از حد روی دندان ها نیاز به پرداخت هزینه درمانی بیشتری دارید و ممکن است انجام آن به بیش از یک جلسه طول کشد.
تعداد جلسات درمانی
برخی از بیماران به جرم گیری عمیق نیاز پیدا می‌کنند که در این شرایط بافت لثه نیز حساسیت زیادی دارد و احتمال خونریزی لثه افزایش پیدا می کند. بنابراین روند جرم گیری باید طی چند جلسه انجام شود تا وضعیت لثه قابل کنترل باشد و احتمال خونریزی از بین برود.
حضور برخی بیماری های دهان و دندان:
برخی مواقع بیمار نه تنها به جرم گیری دندان نیاز دارد، بلکه باید برای رفع برخی بیماری های جانبی دوره درمانی طی کند. دندانپزشک با کمک عکس رادیولوژی بروز این دسته از بیماری های دهان و دندان را تشخیص می دهد و برای رفع آنها برنامه دقیقی قبل از جرم گیری دندان تنظیم می کند.
نیاز به ارتودنسی دندان
گاهی اوقات تجمع باکتری ها و پلاک ها به دلیل نامرتبی دندان ها رخ می دهد که برای اجرای آن، بیمار مجبور به پرداخت هزینه جداگانه می شود.
روش های جرم گیری دندان
فرایند جرم گیری دندان با کمک روش های مختلف انجام میشود که دندانپزشک با بررسی شرایط دهان و دندان بهترین گزینه را انتخاب می کند. علاوه بر این، رعایت نکات بهداشتی بعد از اتمام جلسه و استفاده از دهانشویه مخصوص روی ماندگاری و دوام این روش اثرگذار است. البته در صورت انجام ایمپلنت دندان باید این روش با دقت بالایی انجام شود. در ادامه به دو روش رایج حذف جرم های دندان توسط دندانپزشک آشنا می شوید:
حذف جرم با ابزارهای دستی
دندانپزشک طی این روش، جرم های روی دندان را با کمک ابزارهای دستی از بین می برد و در مواقعی که توانایی مشاهده پلاک های روی دندان ندارد با استفاده از حس لامسه، پلاک و رسوب روی دندان را شناسایی می کند و به حذف آنها می پردازد.
حذف جرم با ابزارهای اولتراسونیک
این روش به عنوان یکی از رایج ترین روش های جرم گیری دندان شناخته می شود که پلاک های روی دندان با استفاده از لرزش ابزار فلزی از بین می رود. برای کاهش دمای سطحی دندان نیز از اسپری آب استفاده می شود. علاوه براین، پاشش آب روی دندان ها به شستن پلاک های انباشته شده کمک می کند.
جرم گیری با لیزر
جرم گیری دندان با کمک لیزر یا بلیچینگ دندان به عنوان روشی عمیق شناخته می شود. پلاک های انباشته شده روی لثه و سطوح ریشه به راحتی قابل رفع است. همچنین با کمک این روش اتصال مجدد بافت لثه انجام می شود.
طی مراحل این روش ابتدا ژل سفید کننده روی دندان ها قرار می گیرد، سپس پرتو لیزر روی دندان ها تابیده می شود.
از بین بردن جرم و سفید کردن دندان ها با روش لیزر بسیار کارآمد است و بدون احساس دردی انجام می شود.
شما می توانید با کمک این روش کمتر از یک ساعت دندان های سفید خود را مشاهده کنید و از شر جرم های انباشته شده خلاص شوید.
مراحل جرم گیری دندان
یکی از سوالات رایج میان مراجعین این است که جرم گیری دندان چگونه اجرا می شود؟
ابتدا دندانپزشک شرایط دندان ها و سلامتی آن ها را بررسی می کند که در صورت بروز مشکل ریشه یا پوسیدگی، اجرای این روش کمی با مشکل همراه است و فرد مجبور به درمان ریشه دندان و رفع پوسیدگی می شود.
در ادامه با خواندن مراحل با این روش آشنایی بیشتری پیدا می کنید:
کورتاژ لثه
در اولین مرحله دندانپزشک با کمک ابزارهای دستی و تصویربرداری شرایط دهان و لثه را بررسی میکند و در صورت عدم هیچ گونه مشکل، کورتاژ لثه را شروع می کند . کورتاژ لثه روندی است که دندانپزشک با کمک ابزارهای دستی مقداری از بافت لثه را به سمت بالا هدایت می کند تا روند جرم گیری راحت تر انجام شود.
شروع فرآیند جرم گیری
فرایند جرم گیری با توجه به روش انتخابی مشخص می شود. دندانپزشک نیز با کمک ابزارهای مخصوص، جرم سطحی روی دندان ها را از بین می برد.
بروساژ دندان
در این مرحله خمیر مخصوصی روی دندان ها قرار می گیرد. این خمیر به صاف و صیقلی کردن دندان ها بعد از انجام جرم گیری کمک می کند و موجب زیبایی سطحی و درخشندگی دندان ها می شود.
صیقلی دادن دندان ها
طی این مرحله لکه های روی دندان از بین میرود و بدون اینکه فشار زیادی به دندان ها وارد شود وضعیت ظاهری دندان ها بهبود پیدا می کند. معمولاً برای حذف پلاک های کنار زده شده از اسپری هوا و ترکیبات مایعات مختلف استفاده می کنند.
آیا جرم گیری دندان درد دارد؟
این روش دندانپزشکی پرطرفدار کاملاً بدون درد انجام می شود و طی مراحل آن هیچ فشار روی دندان ها اعمال نخواهد شد، اما در برخی موارد فرد لق شدن دندان را بعد از جرمگیری تجربه می کند یا فکر می کند به مینای دندان آسیب وارد شده است. بروز این اتفاق به قبل از جرمگیری مربوط می شود و فرد به دلیل انباشته شدن جرم و پر شدن جای خالی دندان ها از بروز آن اطلاعی نداشته است. همچنین افراد دارای مشکلات لثه بعد از جرمگیری دندان دچار خونریزی می شوند که برای رفع آن باید روند درمانی طی کنند.
عوارض جرم گیری دندان
این روش درمانی مانند دیگر روش ها دارای عوارض مختلفی است، اما در صورت انتخاب دندانپزشک با تجربه اجرای آن با موفقیت بالا امکان پذیر است. در موارد زیر برخی عوارض رایج جرم گیری دندان را بیان می کنیم:
التهاب لثه:
یکی از رایج ترین مشکلات بعد از جرمگیری التهاب لثه است که این اتفاق برای افرادی که بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت نمیکنند رخ می دهد. همچنین به دلیل نازک بودن پوست لثه احتمال بروز این عارضه زیاد است.
عفونت:
از دیگر اثرات این روش بروز عفونت است که هنگام تضعیف بودن سیستم ایمنی این اتفاق رخ می دهد. معمولا دندانپزشک برای پیشگیری از بروز عفونت استفاده از دهانشویه را توصیه می کند.
خونریزی:
در صورت بهداشت دهان و دندان ضعیف لثه دچار حساسیت بسیار بالایی می شود و طی درمان جرم گیری خونریزی رخ می دهد. معمولا این مشکل تا ۳ روز پس از جرمگیری ، بعد از مسواک زدن و نخ دندان مشاهده می شود که خود برطرف می شود.
مراقبت های بعد از جرمگیری و بروساژ دندان
- مسواک زدن دندان ها را با دقت انجام دهید و حداقل روزی سه بار این کار را تکرار کنید.
- استفاده از دهانشویه بعد از جرمگیری بهبود زخم های ایجاد شده کمک می کند و احتمال بروز عفونت را کاهش می دهد.
- احساس حساسیت و حساس شدن دندان ها بعد از جرمگیری کاملاً طبیعی است که بعد از مدتی مشکل رفع می شود.
- حتماً جرم گیری را در برنامه مراقبتی دندان ها قرار دهید.
- در صورت مشاهده خونریزی شدید حین مسواک زدن به دندانپزشک مراجعه کنید.
جرم گیری دندان در منزل
اولین راهکار پرکاربرد برای حذف جرم دهان پیشگیری آن است. برای پیشگیری از این موضوع بهداشت دهانی خود را به خوبی رعایت کنید. براساس مشاهدات، مسواک زدن روزانه به صورت سه مرتبه هرگز باعث ایجاد پلاک روی دندان ها نمی شود و دندان ها را از رشد انواع باکتری ها و میکروب ها محافظت می کند.
علاوه بر این راهکارهای مختلفی برای حذف جرم دندان ها در خانه پیشنهاد می شود که یکی از رایج ترین آن ها استفاده از سرکه و جوش شیرین است. با ترکیب این دو گزینه می توانید دندان های خود را سفید کنید و سطح عمیقی از پلاک ها را از بین ببرید.
همچنین استفاده از ترکیب جوش شیرین و لیمو هم بسیار پیشنهاد می شود که به طراوت و رفع بوی بد دهان نیز کمک می کند.
علت جرم سیاه دندان
عوامل مختلف روی ایجاد جرم سیاه دندان ها تاثیرگذار است که رایج ترین آن ها مصرف مداوم نوشابه های گازدار نوشیدنی هایی همچون قهوه و برخی ادویه ها می باشد. زیرا این دسته از مواد غذایی دارای رنگدانه هایی است که روی دندان ها می چسبد و باعث سیاه شدن پلاک می شود.
همچنین بروز برخی عفونت‌ها و پوسیدگی های لایه زیرین دندان رنگ دندان ها را سیاه می کند که در صورت عدم رفع آن حفره های عمیقی روی دندان ها شکل می گیرد و دندان به طور کلی از بین می برد.
شستشوی دندانپزشکی
شستشوی دندانپزشکی همان بروساژ است که در کنار فرآیند جرمگیری انجام میشود. اجرا این روش به عنوان روش تکمیلی حذف جرم‌ها، بعد از حذف جرم ها و پلاک های روی دندان موجب تغییر ظاهر و درخشندگی دندان ها می شود.
برای انجام این روش، دندانپزشک با کمک ابزار دستی دارای غلطک پلاستیکی ماده خمیری به نام پروفیلاکسیز روی دندان ها قرار می دهد و دستگاه را روی سطح دندان ها به حرکت در می آورد. تفاوت این کار با جرم گیری این است که لکه های ایجاد شده بر اثر مواد غذایی را از بین می برد، در حالی که روند جرمگیری به حذف پلاک ها و جرم های روی دندان می پردازد.
با انجام این دو روش تاثیر فوق العاده روی تمیز شدن و تغییر رنگ دندان ها را شاهد هستید و از زیبایی دوباره دندان ها شگفت زده می شوید.
سوالات متداول
آیا جرم گیری دندان به مینای دندان آسیب وارد میکند؟
برخلاف تصور خیلی ها این روش درمانی تنها لایه سطحی دندان که از جرم انباشته شده را حذف می کند و هیچ آسیبی به مینای دندان وارد نمی شود.
حساسیت دندان ها بعد از جرم گیری چه مدت طول می کشد؟
احساس ناراحتی بعد از جرمگیری تنها چند روز طول می کشد و جای نگرانی نیست.
جرم دندان در کجاها شکل می گیرد؟
بیشتر مواقع جرم ها در قسمت های غیرقابل دسترس مسواک تجمع پیدا می کنند.
آیا جرم گیری با روش های خانگی اثرگذار است؟
روش های جرمگیری خانگی اثرگذاری مناسبی دارند، اما بعد از مدتی اثربخشی خود را از دست می دهد.
آیا امکان جرمگیری روی لمینت یا کامپوزیت دندان وجود دارد؟
بله، اما در صورت حساسیت بالای دندان ها این روش باید با دقت انجام شود.
