فهرست بندی محتوا
دیپ بایت چیست و چگونه درمان می‌شود؟
دیده‌اید که برخی افراد دندان‌هایشان به قدری جلو آمده است که در هنگام خندیدن و یا صحبت کردن، شما فقط نظاره‌گر فک بالای آن‌ها خواهید بود؟ به نظرتان چنین مشکلی طبیعی است؟ در پاسخ باید بگوییم خیر. این عارضه دیپ بایت یا Deep bite نام دارد که افراد را روانه دندانپزشک نموده است.
دیپ بایت یک بیماری رایج فک و دهان است که به نحوه تراز شدن دندان‌های جلو و پایین شما مربوط می‌گردد. اگر هنگام بستن فک، دندان‌های جلوی فک بالایی شما بیش از حد، از دندان‌های جلوی فک پایینی شما پایین‌تر قرار بگیرد، این عارضه یک ناهماهنگی دندانی در نظر گرفته می‌شود.
دندان‌های پایینی جلویی شما اگر چند میلی‌متر یا بیشتر، جلوتر نشان داده شوند این روند امری کاملاً طبیعی است. اما اگر دندان‌های بالایی شما بیش از ۴ میلی‌متر روی دندان‌های پایینی شما همپوشانی داشته باشند، این امر می‌تواند به عنوان یک بایت عمیق در نظر گرفته شود.
شما باید حتماً به دنبال درمان دیپ بایت باشید، زیرا می‌تواند باعث مشکلات بزرگ‌تری برای سلامت دهان و دندان شما شود. مانند ایجاد زخم روی سقف دهان و پوسیدگی شدید دندان‌ها در دراز مدت.
تعریف دقیق مشکل
Deep bite به نوعی مال اکلوژن بوده و این یک اصطلاح تخصصی در دندانپزشکی برای ناهماهنگی بین دندان‌های بالا و پایین، از جمله دندان‌های آسیاب پشتی شما در نظر گرفته شده است.
بایت عمیق زمانی اتفاق می‌افتد که هنگام بستن فک، دندان‌های جلویی فک بالایی شما خیلی بیشتر از دندان‌های فک پایین شما، پایین‌تر بیایند. دندان‌های پایینی که چند میلی‌متر یا کمتر نشان داده می‌شوند به عنوان یک بایت عمیق در نظر گرفته می‌شوند.
علت به وجود آمدن دیپ بایت
Deep bite بر اساس علل مختلفی رخ می‌دهد. ولی در حالت کلی باید بدانید که این امر یک عارضه محسوب می‌شود و برای درمان آن باید حتماً به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید. برخی افراد از این مشکل به راحتی عبور می‌کنند و فکر می‌کنند چون دردی را برایشان ایجاد نمی‌کند، می‌توانند آن را نادیده بگیرند.
دیپ بایت ممکن است بر اساس عوامل زیر در افراد رخ دهد:
- ژنتیک (پدر و مادر و یا بستگان درجه یک این مشکل را داشته‌اند و طبیعتا شما هم به ارث می‌برید)
- دندان‌های از دست رفته (به دلایل مختلفی همچون عدم مراقبت صحیح از دندان‌ها، مشکلات لثه و دیگر عوامل باعث می‌شود که شما چندین مورد از دندان بالایی خود را از دست بدهید و این مشکل باعث بروز بایت عمیق خواهد شد)
- آسیب‌های وارد شده به ناحیه فک (تصادف یا درگیری، تغذیه نامناسب)
- فک کوچک (بسیاری از افراد دارای فک کوچکی هستند و دندان‌ها نمی‌توانند به طور مرتب کنار یکدیگر قرار بگیرند)
- بایت عمیق ممکن است از دندان قروچه یا فشردن فک‌ها به هم دیگر ایجاد شود
- فضای کافی در دهان برای رشد دندان‌های دائمی وجود ندارد (وقتی دهان یا فک کوچک باشند، دندان‌ها روی هم دیگر می‌افتند و یا جلوتر از بقیه دندان‌ها به سمت بیرون متمایل می‌گردند.)
یک بایت عمیق ممکن است برای هر کسی اتفاق بیفتد، از کودکان خردسال گرفته تا بزرگسالان. برخی از افرادی که در سنین بزرگسالی دندان عقل در می‌آورند، به دلیل عدم فضای کافی در دهان، دندان‌هایی جلویی به سمت بیرون متمایل گشته تا فضای کافی برای رشد دندان‌های عقل وجود داشته باشد.
در بررسی‌ها و تحقیقات جهانی نشان داده شده است که ۱۵ الی ۲۰ درصد از آمریکایی‌ها از این مشکل رنج می‌برند. انجمن ارتودنتیست‌های آمریکا بیان می‌کند که از هر ۴ نفری که به دنبال درمان ارتودنسی هستند، 1 نفر آن‌ها از سنین بزرگسالان است و Deep bite را تجربه نموده‌اند.
از کجا بفهمم که دیپ بایت دارم؟
برای این که متوجه شوید به این عارضه دچار هستید یا خیر، می‌توانید سالانه یا هر شش ماه یک بار توسط دندانپزشک معاینه شوید. اگر شما والد هستید و نگران این مسأله‌اید که آیا فرزندتان به این عارضه دچار می‌شود یا خیر، حتماً این مسأله را با دندانپزشک در میان بگذارید. همانطوری که در بالا اشاره نمودیم، یکی از علل دیپ بایت ژنتیک است.
برای بزرگسالان این مسأله بسیار راحت‌تر قابل تشخیص است. انگشتان اشاره خود را بین دندان‌های خود قرار دهید و با مکیدن انگشت شست به راحتی متوجه خواهید شد که دیپ بایت دارید یا خیر.
وقتی که انگشت را بین دو دندان قرار می‌دهید، فک پایین در حال حرکت بوده و فک بالایی به سمت جلو قرار می‌گیرد. به طور دقیق متوجه خواهید شد که فک بالا تمایل بیشتری به بیرون آمدن از دهان دارد.
راه دیگر این است که شما به مرور زمان متوجه تغییر در صحبت کردن خود خواهید شد. اگر جلوی آینه بایستید و چند کلمه صحبت کنید جلو آمدن دندان‌ها به راحتی قابل تشخیص است.
راه بسیار آسان‌تری هم برای تشخیص بایت عمیق وجود دارد. دندان‌های خود را از عقب روی همدیگر قرار دهید. متوجه خواهید شد که دندان‌های بالایی روی دندان‌های پایینی قرار نمی‌گیرند.
مشخصه‌های دیپ بایت (مراحل اولیه و مراحل پیشرفته)
افراد زمانی که دردی را در ناحیه دندان‌های خود احساس می‌کنند، نزد دندانپزشک مراجعه می‌نمایند. غالب افراد در ایران با مسأله درمان دندان به این شکل عمل می‌کنند. برخی دیگر نیز صرفاً برای درمان‌های زیبایی همچون انجام خدمات کامپوزیت دندان نزد دندانپزشک یا کلینیک‌های زیبایی دندان می‌روند.
ولی deep bite یک مشکل خاموش بوده و افراد دردی را احساس نمی‌کند و در همان آغاز بروز عارضه مشکل خاصی را احساس نمی‌کنند. در دراز مدت و در سنین بالای ۵۵ الی ۶۰ سال عوارض آن تازه شروع می‌شود.
در حالت کلی هر چه دیپ بایت پرعارضه‌تر خود را نشان دهد، زیبایی را تحت تاثیر قرار خواهد داد. خصوصاً اگر شغل شما به گونه‌ای باشد که دائماً با افراد مختلف سروکار داشته باشید و سخنرانی‌های پی در پی را انجام دهید، عمق اشکالات را متوجه خواهید شد.
عوارض دیپ بایت
شاید در نگاه اول فکر کنید که وضعیت زیبایی شما به طور کلی تحت تاثیر قرار گرفته است. ولی باید بدانید که در دراز مدت باعث ایجاد آسیب‌هایی می‌گردد که شما باید چندین برابر بیشتر از هزینه‌های ارتودنسی برای برطرف شدن مشکل پول خرج کنید.
وقتی که دندان‌های فک بالایی کل سطح دندان‌های پایینی را می‌پوشاند، به دلیل جوندگی‌هایی که رخ می‌دهد، نوک دندان‌های قدامی کم کم تحلیل رفته و دچار پوسیدگی خواهد شد.
به عبارتی مقاومت دندان‌های پایینی کم می‌شود و شکستگی‌هایی خفیف یا عمیق در دندان‌ها رخ می‌دهد و شما باید علاوه بر تعمیر از برخی روش‌های زیبایی همچون لمینت دندان برای پوشش دادن ناهمواری‌ها استفاده کنید.
عوارض دیپ بایت را اگر بخواهیم به شکل موردی لیست کنیم عبارتند از:
- دندان‌های پایینی فرسوده گشته و ساختار کلی دندان را به خطر می‌افتد
- زخم‌هایی بر روی سقف دهان ایجاد می‌شود که ممکن است در حین غذا خوردن یا مصرف برخی نوشیدنی‌های داغ اذیت شوید
- ساختار قرارگیری دندان‌ها دچار تغییراتی خواهد شد و تا زمانی که نزد متخصص ارتودنسی مراجعه نکنید، مشکل پابرجاست
- ایجاد اختلال در مفصل‌های ناحیه فک
- مشکلاتی را هنگام غذا خوردن یا آشامیدن احساس خواهید نمود
- ایجاد بیماری‌های ناحیه لثه
همچنین به تعویق انداختن درمان یا انجام ندادن تمام جنبه‌های پزشکی، مانند استفاده نکردن درست از براکت‌های ارتودنسی و یا جداسازی آن‌ها در زمانی که پزشک تعیین ننموده است، آسیب‌های جبران ناپذیری را به دنبال خواهد داشت.
در نتیجه، ممکن است در ماه‌های آتی و یا سال‌های بعد، به درمان بیشتر و گران‌تری نیاز داشته باشید.
چرا دیپ بایت نیاز به درمان دارد؟
Deep bite یک بیماری شایع بوده و وضعیت سلامتی افراد را تحت تأثیر قرار می‌دهد. ممکن است متوجه علائم دیپ بایت شوید و به دلایل زیبایی بخواهید آن را اصلاح و برطرف کنید.
دلایل زیادی فراتر از ظاهر و مطلوبیت‌های زیبایی، برای اصلاح این بایت عمیق وجود دارد. درمان زودهنگام deep bite می‌تواند از ایجاد بیماری‌های جدی‌تر دهان و دندان جلوگیری کند.
دندانپزشک می‌تواند به تعیین یک برنامه درمانی برای اصلاح عمیق بایت که شامل کشیدن دندان، و دیگر اقدامات بوده طرح‌ریزی‌های کلی را انجام دهد.
گزینه‌های درمان ارتودنسی
مؤثر‌ترین روش برای درمان این عارضه مراجعه نزد دندانپزشک و یا متخصص ارتودنسی می‌باشد. پزشک بسته به شدت بایت روش‌هایی را برای درمان اتخاذ می‌نماید که شامل موارد زیر است:
کشیدن دندان
برای این که نظمی در ساختار دهان ایجاد شود، دندانپزشک برخی دندان‌هایی را که موجب اختلال گردیده‌اند را می‌کشد. برای برخی افراد کشیدن دندان عقل بسیار واجب می‌باشد. دندان به دو شکل برآمده و نهفته بوده و برای برداشتن دندان‌های عقل نهفته باید روش جراحی را به کار گرفت.
کودکانی که تحت درمان بایت عمیق با روش ارتودنسی قرار می‌گیرند، ممکن است برای ایجاد تراز، دندان‌های شیری یا دائمی را خارج کنند.
بهره‌گیری از برخی ابزار‌های ارتودنسی
دستگاه‌های دندانپزشکی زیادی وجود دارند که می‌توانند به اصلاح دیپ بایت شما کمک کنند.
براکت‌هایی بر روی دندان‌های شما نصب می‌شوند که توسط سیم‌هایی به همدیگر متصل شده‌اند و پزشک در طول درمان آن‌ها را محکم می‌کند.
نگهدارنده‌ها نیز از دسته وسایلی بوده که قابل جابجایی دارند و از سیم و پلاستیک ساخته شده‌اند که در صورت نیاز می‌توانید آن‌ها را بیرون بیاورید، اگرچه احتمالاً باید در بیشتر ساعات روز از آن‌ها استفاده کنید.
در روش درمان با ارتودنسی نامرئی، الاینر‌هایی مورد استفاده قرار می‌گیرند و جایگزینی برای بریس‌ها محسوب می‌گردند.
برخی از وسایل دندانپزشکی پیش ساخته هستند و برخی دیگر به صورت سفارشی و متناسب با قالب فک و دهان شما ساخته می‌شوند.
ممکن است برای اصلاح دیپ بایت و سایر شرایط ارتودنسی نیاز به استفاده از براکت‌های دندانی و ابزار‌های به کار گرفته شده در ارتودنسی برای چندین ماه یا چندین سال را داشته باشید.
ترمیم دندان
ممکن است پزشک تشخیص دهد که ترمیم دندان های عقب باعث بهبود عمق بایت شما می‌شود. اگر دندان‌های عقب افتاده‌اند، ممکن است با روش ایمپلنت و باندینگ دندان‌های از دست رفته جبران شوند.
همچنین ممکن است روش‌های دیگری را نیز برای درمان deep bite توصیه کند.
روش جراحی
برخی متخصصان ارتودنسی شما را نزد جراح فک و دهان برای برطرف کردن عارضه‌های فکی روانه می‌سازند. ناهنجاری‌های فک با این روش برطرف خواهد شد و پس از بهبودی بیمار درمان ارتودنسی توسط ارتودنتیست آغاز خواهد گشت.
برای برخی افراد دیگر ممکن است روش جراحی تجویز نشود و بلافاصله پزشک درمان را با ابزار‌های ارتودنسی آغاز خواهد نمود. تشخیص این مسأله کاملاً به نظر پزشک بستگی دارد و شما باید حتماً معاینه شوید.
هزینه درمان دیپ بایت
بسته به شدت و میزان ناهنجاری هزینه نهایی برآورد گشته و شما باید در طول درمان آن را پرداخت نمایید. هر چه که بایت عمق کمتری داشته باشد، هزینه درمان کاهش یافته و بالطبع طول درمان نیز کاهش خواهد یافت.
بر طبق آخرین برآورد‌های صورت پذیرفته در بهمن ماه سال 1400 برای بایت خفیف هزینه ارتودنسی حدود ۲۰ میلیون تومان برآورد گردیده است. برای بایت عمیق یا deep bite این هزینه بیشتر خواهد شد.
برای این که بخواهید دندان‌های خود را ارتودنسی نمایید، وضعیت دندان‌های شما باید کاملاً سالم باشد و اگر فکر می‌کنید که دندانی نیاز به عصب کشی دارد، حتماً برای درمان ریشه اقدام نمایید. پوسیدگی‌های جزئی نیز باید به طور کامل بر طرف شوند. درمان ارتودنسی زمان بر بوده و برای موارد بسیار حاد حداقل سه سال زمان می‌برد تا بهبودی نسبی حاصل شود.
برای درمان دندان‌های پوسیده و خراب باید هزینه جداگانه‌ای را پرداخت نمایید. یه به عبارتی نزد جراح دندانپزشک عمومی بروید و وضعیت دهان خود را کاملاً متناسب نمایید و بعد نزد متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید.
هزینه بالای ارتودنسی بیشتر مربوط به تجهیزاتی بوده که مورد استفاده قرار می‌گیرد و این تجهیزات ماه به ماه با افزایش قیمت مواجه می‌باشند.
در صورتی که پزشک برای اصلاح ناهنجاری‌های فک شما را نزد متخصص یا فوق تخصص جراحی فک و دهان ارجاع نماید، باید هزینه‌ای را برای بیمارستان و جراحی در نظر بگیرید. در این روش طول دوره درمان کوتاه‌تر خواهد شد.
سؤالات متداول
آیا بیمه تکمیلی هزینه درمان دیپ بایت را تحت پوشش قرار خواهد داد؟
همه چیز به موارد و بند‌های تعیین شده توسط بیمه تکمیلی طرف قرارداد بستگی دارد. در یک سال اخیر برخی بیمه‌ها ارتودنسی را مربوط به خدمات زیبایی به حساب نمی‌آورند و به عنوان یک راهکار درمانی می‌پذیرند. شما می‌توانید هزینه‌های ارتودنسی را تقبل نمایید و بعد از اخذ فاکتور از پزشک متخصص، هزینه‌ها را می‌توانید از بیمه طرف قرار داد خود دریافت نمایید.
پیشنهاد می‌کنیم که قبل از انجام ارتودنسی، از تحت پوشش بودن خدمات این روش درمانی آگاهی‌های لازم را به دست‌آورید.
آیا دیپ بایت در کودکان سریع‌تر رو به بهبودی می‌رود؟
بله طول دوره درمان برای کودکان کمتر است. هر چه که سن افراد کمتر باشد، بهتر می‌توانند از روش ارتودنسی معمولی و ارتودنسی نامرئی پاسخ مثبتی را دریافت نمایند. ولی برای بزرگسالان طول دوره درمان بیشتر بوده و قطعاً نتیجه لازم را در مدت زمان بیشتری خواهند گرفت.
آیا هزینه‌های ارتودنسی را می‌توان به صورت اقساطی پرداخت نمود؟
همه چیز به نظر پزشک و مجموعه‌ای که در آن تحت درمان قرار خواهید گرفت بستگی خواهد داشت. معمولاً هزینه‌ای به عنوان پیش پرداخت برای خرید و آماده‌سازی تجهیزات از شما دریافت خواهد گردید و الباقی وجه را می‌توانید به صورت اقساطی و یا چک پرداخت نمایید. در این خصوص بهتر است که با مرکز آرکادنت تماس بگیرید.