باید بدانید که هر چقدر هم از دندان‌های خود مراقبت کنید باز هم برای تجمع جرم ممکن است کدر شوند و تغییر رنگ بدهند. این امر نه تنها بر سلامت دهان و دندان بلکه بر روی زیبایی ظاهری دندان‌های شما نیز تاثیر می‌گذارد و به تدریج باعث خرابی دندان‌ها می‌شود. خوشبختانه با پیشرفت‌های بسیاری که در دندانپزشکی زیبایی صورت گرفته، روش‌های بیشماری برای رفع این مشکل در دسترس است. به جز کامپوزیت دندان، بلیچینگ یکی از روش‌های سفید کردن دندان محبوب است. بلیچینگ در مطب دندانپزشکی و توسط دندانپزشک انجام می‌گردد. در این روش از لاک سفید کننده دندان، دستگاه سفید کننده و … استفاده می‌شود. در ادامه این مقاله با ما همراه باشید تا با یکدیگر لاک سفید کننده دندان، مزایا و معایب آن را بررسی کنیم.
لاک سفید کننده دندان یا قلم سفید کننده دندان چیست؟
لاک دندان از ماده کاربامید پروکساید تشکیل شده است. در صورت تماس کاربامید پروکساید با دندان به هیدروژن پروکساید و اوره تجزیه خواهد شد که هیدروژن پروکساید از واکنش با لکه‌های روی دندان و تغییر در ساختار شیمیایی دندان‌ها باعث سفید شدن دندان‌ها و داشتن لبخند هالیوودی می‌شود.
علت تغییر رنگ دندان
بدون شک تغییر رنگ دندان برای همه اتفاق افتاده است. دندان‌های آسیاب به دلیل ثابت بودن و حرکت نکردن بیشتر مستعد خرابی و تغییر رنگ می‌باشند. به طور کلی دلایل بسیاری وجود دارد که به تدریج باعث تغییر رنگ دندان‌ها می‌شوند. دندانپزشکان دلایل تغییر رنگ دندان را مربوط به عوامل خارجی، عوامل داخلی و افزایش سن می‌دانند.
عوامل خارجی
هنگامی که لایه بیرونی و قابل مشاهده دندان به دلیل نوشیدن قهوه، چایی، مصرف دخانیات، نوشیدنی‌های گازدار و غذاهای تغییر رنگ می‌دهد، اتفاق می‌افتد. برخی از عوامل خارجی موثر در تغییر رنگ دندان عبارتند از:
- ضربه یا آسیب دیدگی. ممکن است دندان به علت ضربه به رنگ قهوه‌ای، زرد یا طوسی تغییر رنگ دهد. اغلب دندان‌های جلویی مستعد تغییر رنگ دندان به دلیل ضربه هستند.
- عدم رعایت بهداشت دهان و دندان. مسواک زدن نادرست و استفاده از مسواک‌های قدیمی رنگ دندان را تیره می‌کند. زیرا باکتری‌های موجود در دندان متراکم و باعث حفره و تغییر رنگ در آن ناحیه می‌شوند. در صورت ایجاد چنین حفره‌هایی احتمال از دست دادن قسمتی از دندان وجود دارد.
- غذا و دارو. غذاهایی که دارای مقدار زیاد مواد رنگی و آهن هستند، سبب تغییر رنگ دندان‌ها می‌شوند. سفید کردن دندان با چنین تغییر رنگی به سختی امکان پذیر است.
- مصرف دخانیات. مصرف دخانیات به خصوص نیکوتین موجود در سیگار مشکلات دندانی زیادی را به وجود می‌آورد. استعمال دخانیات علاوه بر تغییر رنگ دندان، با کاهش جریان خون فرد را در معرض ابتلا به بیماری‌های لثوی قرار می‌دهد.
عوامل داخلی
تغییر رنگ دندان به دلیل عوامل داخلی زمانی رخ می‌دهد که ساختار درونی دندان زرد و تیره می‌شود. این تغییر رنگ ناشی از استفاده مداوم از فلوراید در کودکی و مصرف آنتی بیوتیک تتراسایکلین در ۴ ماه آخر بارداری است. برای مثال یکی از عوامل داخلی می‌تواند به دلیل مشکلات کبدی باشد. بنابراین بهتر است پس از مشاهده علائم تغییر رنگ بی درنگ در پی علت یابی آن باشید.
تغییر رنگ به علت افزایش سن
تغییر رنگ با افزایش سن ترکیبی از عوامل داخلی و خارجی است. همچنین با افزایش سن لایه رویی دندان به مرور زمان نازک‌تر می‌شود. در نتیجه امکان خراب شدن و تغییر رنگ نیز افزایش می‌یابد.
عملکرد لاک سفید کننده دندان به چه صورت است؟
همانطور که گفتیم ژل سفید کننده دندان از کاربامید پروکساید تشکیل شده است که واکنش آهسته‌ای دارد، به همین دلیل می‌توانید در منزل نیز با مشورت پزشک از آن استفاده کنید. برای معاینه و مشورت با دندانپزشک باید مطب وی مراجعه نمایید. دندانپزشک پس از بررسی دهان و دندان شما در جلسه اول ممکن است برای جلسه دوم شما را فرا بخواند و نوع لاک و همچنین مقداری که باید مصرف کنید را برای شما تجویز می‌کند. مقدار کاربامید پروکساید موجود در قلم سفید کننده دندان حدود ۱۰٪ است که در زمان تجزیه به هیدروژن پروکساید تبدیل به ۳.۵٪ درصد می‌شود.
دندانپزشکان از لاک دندانی با غلظت بالاتر و واکنش سریع‌تر استفاده می‌کنند که غلظت ۲۵٪ تا ۴۰٪ هیدروژن پروکساید دارند. در صورتی که این ماده نیم ساعت بر روی دندان بماند تاثیر خود را می‌گذارد.
خمیر دندان سفید کننده
قدمت خمیر دندان سفید کننده به بریتانیا و قرن ۱۹ میلادی می‌رسد. در آن دوران افراد با استفاده از گچ، پودر آجر و نمک در خانه برای خود خمیردندان درست می‌کردند. تقریبا در اواخر همان قرن بود که بریتانیا خمیر دندان‌های مدرن را وارد بازار کرد. خمیر دندان‌های سفید کننده دارای مواد ساینده‌ای (دی‌اکسید تیتانیوم یا مشتقات پراکسید) هستند که باعث از بین رفتن لکه‌های موجود بر روی دندان می‌شوند و دندان‌ها را سفید و زیبا می‌نمایند. پس از مسواک زدن و استفاده از خمیر دندان سفید کننده، مواد موجود در آن روی دندان‌ها رسوب می‌کند و سبب سفیدی موقت دندان می‌شود. اما این خمیردندان‌ها روی تغییر رنگ شدید ناشی از پوسیدگی و جرم موثر نخواهند بود. در ادامه نکاتی را بررسی می‌کنیم که هنگام استفاده از خمیردندان سفید کننده باید در نظر داشت.
- نحوه استفاده از خمیردندان‌های سفید کننده باید به صورت دوره‌ای باشد. استفاده مداوم از این خمیر دندان‌ها به دلیل وجود مواد ساینده به مینای دندان ها آسیب می‌زند.
- بهترین و موثرترین زمان استفاده از این خمیردندان‌ها در صبح و تنها یکبار در روز است. زیرا این خمیردندان‌ها از موادی تشکیل شده‌اند که اگر شب در دهان باقی بمانند مضر می‌باشند.
- مواد ساینده این خمیردندان‌ها لکه‌های خفیف دندان را به صورت موقتی از بین می‌برد اما تاثیر طولانی مدت آن نامعلوم است.
- اگرچه خمیر دندان سفید کننده سطح دندان را برمی‌دارد اما دندان‌ها به مرور زمان به سرما و گرما حساس می‌شوند و هنگام خوردن غذا دچار درد می‌شوید. خمیردندان مخصوص دندان‌های حساس با پر کردن این روزنه‌ها درد را کاهش می‌دهند یا کاملا از بین می‌برند.
- بهتر است برای کاهش حداقلی آسیب از مسواک‌های بسیار نرم استفاده کنید تا میزان سایش کاهش یابد.
راه‌حل جلوگیری از حساسیت دندانی بعد از استفاده از لاک سفید کننده
افرادی هستند که دندان‌های حساس دارند و اگر از لاک دندان استفاده کنند دچار حساسیت می‌شوند. اما بعضی از لاک‌های سفید کننده دندان موادی دارند که با اضافه شدن این مواد حساسیت کمتری ظاهر می‌شود. حساسیت دندان و لثه ممکن است ادامه‌دار نباشد. از دو ماده برای کاهش حساسیت دندان در لاک سفید کننده دندان استفاده می‌شود، پتاسیم نیترات و آمورفوس کلسیم فسفات. پتاسیم نیترات ماده‌ای است که در تولید خمیردندان‌های ضد حساسیت از آن استفاده می‌شود.
دلایل منع استفاده از لاک سفید کننده دندان
ژل سفید کننده دندان، لکه‌های دندان را نابود می‌کند. اما ژل‌های سفید کننده دندان برای تمامی سنین مناسب نیستند. اگر از این مواد برای دندان‌های شیری کودکان استفاده کنید، زمانی که دندان‌های دائمی کودک شما درمی‌آیند رنگ آنها با دندان قبلی متفاوت است. لازم به ذکر است که قبل از استفاده از این لاک‌های دندان باید حتما به پزشک مراجعه نمایید. همچنین نکته قابل توجه این است که نباید بر روی دندان‌هایی که پر شده‌اند از آنها استفاده کنید.
فواید استفاده از لاک سفید کننده دندان
در مقایسه با سایر روش‌های سفید کردن دندان در خانه، استفاده از لاک سفید کننده دندان مزایا و فواید بی‌نظیری دارد. برخی از فواید استفاده از لاک سفید کننده دندان عبارتند از:
کاربرد آسان
سهولت استفاده از لاک سفید کننده به مراتب بیشتر از بلیچینگ دندان است. نگهداری از نوار بلیچینگ کمی دشوار است و ممکن است باعث ترشح زیاد بزاق و تحریم لثه‌ها شود. این در حالی است که کاربرد لاک سفید کننده دندان بسیار آسان است. همچنین به دلیل سایز کوچک آن به راحتی می‌توان آن را در کیف قرار داد. در نتیجه می‌توانید هرکجا و هر زمان که دوست دارید دندانتان را سفید کنید.
طراحی سر لاک سفید کننده دندان
نحوه طراحی سر قلم سفید کننده دندان باعث می‌شود تمام نواحی مورد نظر را با کنترل کامل پوشش دهید. این روش در مقایسه با سایر روش‌ها به دلیل طراحی ظریف سر لاک سفید کننده دندان کمتر باعث تحریک لثه و دندان‌ها می‌شود.
انعطاف پذیری لاک سفید کننده دندان
نسبت به روش‌های دیگر برای سفید کردن دندان، این قلم را می‌توان برای تمامی دندان‌ها استفاده کرد. به عبارت دیگر امکان استفاده از ژل داخل لاک برای یک یا چند دندان وجود دارد. در نتیجه می‌توانید روی دندان‌هایی که بیشتر به سفید کردن نیاز دارند تمرکز بیشتری بگذارید.
قیمت پایین
لاک سفید کننده دندان در مقایسه با سایر روش‌ها، مقرون به صرفه است. با پرداخت هزینه کمی می‌توانید به راحتی دندان‌های خود را سفید کنید.
مضرات استفاده از لاک سفید کننده دندان
اگرچه قلم سفید کننده دندان دارای فواید منحصر به فردی است اما مضراتی نیز دارد. مضرات استفاده از این محصولات تجاری عبارتند از:
- ترکیبات مورد استفاده در این لاک‌ها ناشناخته‌اند. از این رو ممکن است این ترکیبات با بافت دهان و دندان سازگار نباشد و به لثه و دندان آسیب بزند.
- باید توجه کرد که این محصولات تبلیغاتی و تجاری هستند. بنابراین امکان دارد میزان تأثیر این محصولات مشابه آنچه نشان می‌دهند نباشد.
- حتی ممکن است به دلیل استفاده کوتاه مدت شاهد مضرات آن از جمله ساییدگی عاج دندان، از بین رفتن مینای دندان، تحریک لثه و حساسیت به گرما و سرما شوید.
نکات استفاده از لاک سفید کننده دندان در خانه
- قبل از تهیه ژل سفید کننده دندان با دندانپزشک خود درباره آن مشورت کنید و چگونگی استفاده از لاک را بپرسید.
- هرگز نباید لاک را قورت داد. پس از اتمام کار بلافاصله باقی مانده ژل را از دهان بیرون بریزید.
- در مورد مدت زمان استفاده از ژل سفیدکننده دندان باید بر اساس تشخیص دندانپزشک باشد. هرگز لاک را بیشتر از زمان و دفعات تعیین شده استفاده نکنید.
- توجه داشته باشید زمان بارداری و شیردهی از لاک سفید کننده دندان استفاده کنند.
- ژل نباید به چشم و لثه شما برخورد کند.
- در اکثر مواقع حساسیت و عوارض جانبی لاک سفید کننده دندان فقط ۲۴ ساعت طول می‌کشد. در صورت ماندگاری عوارض بیشتر از این مدت زمان لازم است به دندانپزشک مراجعه نمایید.
- افرادی که دندان خراب یا پر شده دارند، تحت هیچ شرایطی نباید از این محصول استفاده کنند.
- از بسته شدن کامل درب ژل مطمئن شوید.
مکانیسم اثر استفاده از لاک سفید کننده دندان
مکانیسم لاک سفید کننده دندان تغییر رنگ طبیعی آن است. در حقیقت پراکسیدها با رنگدانه‌های سطحی یا داخلی ادغام می‌شوند و آنها را ازبین می‌برند. سفید کردن دندان به دو روش شیمیایی و فیزیکی قابل انجام است. تنها رنگدانه‌های سطحی را می‌توان با این دو روش از بین برد.
آیا لاک سفید کننده دندان بی‌خطر است؟
به دلیل پراکسید موجود در قلم‌های سفید کننده پس از استفاده لثه‌ها تحریک و دندان‌ها حساس می‌شوند. همچنین در صورت استفاده بیش از حد عاج و مینای دندان دچار ساییدگی می‌شوند.
دستورالعمل مناسب برای استفاده از لاک سفید کننده دندان
هنگام استفاده از لاک سفید کننده دندان دستورالعمل‌های زیر را به ترتیب انجام دهید:
- مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
- پیچ قلم را بچرخانید تا ژل روی برس قلم قرار گیرد.
- لایه نازکی از ژل را روی تمام سطح دندان بکشید.
- ۱۵-۲۰ دقیقه ژل روی دندان بماند.
- دندان و دهان خود را بشویید تا ژل کاملا پاک شود.
- پس از شستن دندان و دهان تا ۲ ساعت چای، قهوه، مواد غذایی کافئین دار، قلیان و سیگار مصرف نکنید.
حتما به نکات زیر توجه نمایید:
- اجازه ندهید ژل با لثه‌های شما برخورد کند. زیرا پراکسید هیدروژن موجود در آن سبب سوزش و التهاب لثه می‌شود.
- زمان استفاده از ژل غذا و نوشیدنی میل نکنید.
- تحت هیچ شرایطی ژل را قورت ندهید.
- دستیابی به نتایج مورد نظر به نوع دندان و شدت زردی آن بستگی دارد. ممکن است در طی چند روز یا زمان طولانی‌تری به نتیجه دلخواه برسید.
نتیجه گیری
اگرچه استفاده از لاک سفیدکننده دندان بسیار آسان است و پس از مدتی باعث سفید شدن دندان‌ها می‌شود اما این نتایج موقتی عوارض نیز دارند. از این رو پیشنهاد می‌کنیم قبل از خرید و استفاده از محصولات با دندانپزشک صحبت کنید. برای بهره گیری از خدمات کلینیک دندانپزشکی آرکا و مشاوره با بهترین دندانپزشکان به سایت arkadent.com مراجعه نمایید.