ارتودنسی ثابت

ارتودنسی ثابت به منظور مرتب شدن دندان ها و قرارگیری آنها در کنار یکدیگر اعمال می شود که نسبت به ارتودنسی متحرک غیر قابل جابجایی و خارج کردن آن تنها توسط دندان پزشک امکان پذیر است. بیشتر افراد داشتن لبخند زیبا را با سلامتی دهان و دندان مرتبط می دانند که این موضوع کاملا درست است. سلامتی دهان و دندان نقش بسیاری مهمی در زیبایی لبخند دارد. درحالی که نامرتب بودن دندان ها می تواند مشکلاتی مانند پوسیدگی دندان، لثه و جویدن سخت یا دردناک را به همراه داشته باشد و این مشکل به دلیل رشد نامناسب دندان‌ها اتفاق می‌افتد.

روند درمان ارتودنسی ثابت

درمان ارتودنسی ثابت از قسمت های مختلفی تشکیل شده است که روی دندان قرار می‎گیرد و باعث حرکت و جابه‌جایی دندان‌ها می‌شود. فشار بسیار ملایم اعمال شده روی دندان‌ها و فک بر اثر نصب ارتودنسی جابجایی هر چند وقت یکبار دندان ها به همراه دارد.

لوازمی که برای درمان ارتودنسی به کار می رود، شامل بریس‌ها (مطمئناً این نام آشنا هستید که رایج‌ترین وسیله ارتودنسی ثابت است.)، سیم و راکت می‌باشد. اما چگونه کار می‌کنند؟ بریس‌ها همانند لنگرهایی هستند که در اطراف دندان قرار می‌گیرند و براکت ها جلوی دندان‌ها متصل می‌شوند. سیم هم براکت و باندها را به یکدیگر متصل می‌کنند که بر اثر سفت شدن سیم‌ فشار کمی به دندان‌های شما وارد شود و آنها را به سمت موقعیت اصلی خود متمایل می کند.

پیشرفت درمان ارتودنسی به گونه‌ای است که ماهانه باید بریس‌ها تنظیم شود و اتمام روند درمان حدود چند ماه یا چند سال طول می‌کشد که بستگی به شرایط دندان‌ها و میزان کجی آنها دارد.

هدف از ارتودنسی ثابت

سلامت دندان‌ها و دهان با سلامتی کلی بدن در ارتباط است. درمان ارتودنسی این اطمینان را می دهد که بهترین عملکرد را از دندان‌های خود مشاهده کنید و یک لبخند سالم و زیبا برایتان به ارمغان می‌آورد. صحبت کردن و گاز زدن جزء فعالیت‌هایی است که با کمک دهان و دندان انجام می‌دهید و زمانی این دسته فعالیت‌ها به نحو احسن قابل انجام است که دندان‌های به صورت مرتب کنار هم قرار گیرند و دندان‌های فک بالا کاملا روی دندان‌های فک پایین سوار شود. علاوه بر این، تمیز کردن دندان‌های نامرتب و کج بسیار سخت‌تر است و باعث ساییدگی و پوسیدگی آنها در دراز مدت می شود.

البته فراموش نکنید درمان ارتودنسی یک راهکار بسیار سریع نیست و نیاز است یک فرآیند بیولوژیکی پیچیده طی شود که شامل درمان استخوان‌های فک و استخوان های صورت، بافت نرم و جابجایی دندان ها به موقعیت‌های جدید می باشد. برای رسیدن به تمام این اهداف باید به صورت مرتب معاینه شوید و شرایط و وضعیت دندان‌ها توسط متخصص مورد بررسی قرار گیرد.

کشیدن دندان در ارتودنسی ثابت

بعضی اوقات نیاز است قبل از انجام بریس ثابت تعدادی از دندان‌ها کشیده شود که این موضوع به میزان ناهنجاری و سن بستگی دارد. معمولا افرادی نیاز به کشیدن دندان دارند که فک بالا و پایین شان نسبت به اندازه معمولی کوچکتر باشد؛ حال فرقی نمی کند دندان‌ مورد نظر کاملا سالم باشد یا در داخل فک نهفته.

بیشتر اوقات، دندان‌های آسیای کوچک برای ارتودنسی کشیده می‌شود تا دندان‌های نیش در فضایی مناسب‌تری قرار گیرند. فاصله دندان کشیده شده با جابجایی دندان‌ها و رفع روی هم قرار گرفتن آنها کاملا برطرف می شود و هیچ جای نگرانی نیست. همچنین کشیدن درست برخی دندان‌ها فضای مناسبی برای رشد دندان عقل فراهم و استفاده از دندان های عقل را امکان پذیر می‌کند.

مراحل درمان ارتودنسی ثابت

مدت زمان درمان ارتودنسی به قرارگیری دندان‌ها، نوع دستگاه و پشتکار بیمار بستگی دارد. در ادامه به سه مرحله اصلی این درمان می‌پردازیم:

اولین مرحله، برنامه ریزی:

در این مرحله متخصص ارتودنسی با بررسی موقعیت‌های دندان و شرایط دندان‌های بالا و پایین موثرترین و بهترین روش را برای تراز دندان‌ها انتخاب می‌کند. ممکن است این مرحله طی چندین بازدید انجام شود.

نصب دستگاه ارتودنسی:

بعد از تشخیص یک برنامه درمانی مناسب، دستگاه ارتودنسی به صورت سفارشی تهیه و ساخته می‌شود و به آرامی داخل دندان‌ها قرار می‌گیرد. این دستگاه به صورت مرتب توسط متخصص تنظیم تا فشار کافی و مداوم به دندان‌ها وارد شود. پس مراجعه به ارتودنسی در زمان‌های مشخص شده یا در صورت شکستن یا آسیب دیدن دستگاه بسیار اهمیت دارد.

مرحله حفظ:

زمانی که دندان‌ها به درستی در جای خود هم تراز شدند، نوبت به برداشتن دستگاه ارتودنسی می‌رسد. در این مرحله، دست و پا گیر ترین بخش درمان ارتودنسی به پایان می‌رسد! اما اشتباه نکنید، درمان هنوز تمام نشده است! هدف از انجام این مرحله نگه داشتن دندان‌ها در موقعیت اصلی و مناسب فعلی است تا به موقعیت قبلی برنگردند. در این مرحله، یک نگهدارنده برای حفظ موقعیت دندان‌ها در مدت زمان مشخصی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بهترین زمان برای انجام ارتودنسی ثابت

درمان ارتودنسی را می‌توان در هر سنی آغاز کرد. اما قبل از آن سلامتی لثه‌ها و بافت‌های نگهدارنده دندان ببسیار اهمیت دارد. معمولا پیشنهاد می‌شود درمان قبل از سنین بلوغ شروع شود تا از رشد فک با ناهنجاری های خاصی مواجه نشود و بتوان به خوبی با شروع درمان ارتودنسی از مشکلات قابل پیش‌بینی شده جلوگیری نمود.

کودکان از سنین ۷ تا ۱۰ سالگی مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. جوانان هم دوره کامل ارتودنسی را بین سنین ۱۲ تا ۱۶ سالگی قبل از رویش دندان‌های دائمی بهتر است شروع می کنند. اما این نکته به این معنا نیست که در دوران بزرگسالی نصب ارتودنسی امکان پذیر نیست؛ برخلاف تصور خیلی ها، ارتودنسی در بزرگسالی ظاهر و اعتماد به نفس را به طرز چشمگیری بهبود می‌بخشد و بهترین راهکار برای رفع کج و نامرتب بودن دندان‌هاست.

متخصص ارتودنسی ثابت چه کسی است؟

متخصص ارتودنسی فردی است که از دستگاه ثابت یا متحرک استفاده می‌کند تا موقعیت دندان‌ها را در دهان تغییر دهد. او در زمینه درمان ناهنجاری‌های دهان و دندان گفته شده در موارد زیر مهارت دارد و به خوبی می‌تواند آنها را درمان کند:

• مشکلات گازگرفتن مانند اوربایت و آندربایت
• دندان‌های با فاصله از هم
• ناهماهنگی فک

مختصصین ارتودنسی برای فعالیت در این حوزه بعد از فارغ التحصیل شدن دوره چند ساله وارد دوره آموزش اضافی تخصصی ارتودنسی می شوند که به صورت فشرده و متمرکز آموزش می‌بینند. آموزش‌های این دوره شامل نحوه حرکت صحیح و ایمن دندان‌ها، ارتوپدی دندانی و صورت، هدایت صحیح رشد دندان ها فک و صورت و دندانپزشکی زیبایی است.

نکات مهم درمان ارتودنسی ثابت

مطمئناً دوست دارید در قبال سرمایه‌گذاری که برای درمان ارتودنسی می‌کنید، بهترین نتیجه را مشاهده نمایید. بهترین نتیجه زمانی قابل دستیابی است که بهداشت دهان و دندان به خوبی رعایت شود. در واقع مواد غذایی و باکتری‌های دهان و دندان به خوبی در اطراف بریس‌ها به دام می‌افتند و این عامل موجب می‌شود روند درمانی شما با اختلال همراه باشد. برای پیشگیری از این مشکل پر دردسر، مسواک زدن و استفاده از نخ دندان بسیار اهمیت دارد. اما اگر دندان‌های خود را به طور مرتب تمیز نکنید، احتمال پوسیدگی دندان و بیماری لثه به شدت افزایش پیدا می‌کند.

در موارد زیر با چند نکته مهم در درمان ارتودنسی آشنا می شوید که باید در این دوره به خوبی رعایت کنید:

• حتماً بعد از هر وعده غذایی، میان وعده و قبل از خواب، دندان‌های خود را با خمیر دندان حاوی فلوراید مسواک کنید. هنگامی که بیرون از منزل هستید، یک مسواک مسافرتی همراه خود داشته باشید.
• حداقل یک بار در روز از نخ دندان استفاده کنید. این کار را با وجود بریس ها بسیار سخت است. اما امروزه نخ دندان‌هایی طراحی شده است که امکان استفاده را با حضور ارتودنسی آسان‌تر می‌کند.
• برای معاینه و تمیز نگه داشتن منظم دندان‌ها به دندانپزشک مراجعه کنید.
• ممکن است متخصص ارتودنسی برای پیشگیری از آسیب دیدگی دندان‌ها استفاده از یک دهانشویه را پیشنهاد کند. پس در استفاده از آن سهل انگاری نکنید.
• جویدن آدامس و خوردن غذاهای سفت و چسبنده با ارتودنسی کمی دشوار است. برای پیشگیری از شکستن ارتودنسی از خوردن این دسته از مواد غذایی پرهیز کنید.
• در روزهای اول صحبت کردن و غذا خوردن کمی با مشکل روبرو است. اما به مرور زمان به دستگاه ارتودنسی عادت می‌کنید.
• هنگام انجام فعالیت‌های سنگین ورزشی مراقبت دهان و دندان خود باشید تا ضربه ای به آن وارد نشود. در صورت امکان از محافظ دهان استفاده کنید.

ارتودنسی ثابت بهتر است یا ارتودنسی متحرک؟

نمی توان گفت کدام روش برای ناهنجاری دندان‌ها مناسب‌تر است. انتخاب روش متحرک یا ثابت به شرایط بیمار، مشکلات آن و سن بستگی دارد. معمولاً ارتودنسی متحرک برای افراد کم سن با ناهنجاری‌های کمتر استفاده می‌شود. چرا که در این دوره دهان و دندان به درمان ارتودنسی زودتر پاسخ می‌دهند و استخوان فک و دندان‌ها سریع‌تر تثبیت می‌شوند.

انواع ارتودنسی ثابت

مهم‌ترین قسمت دستگاه ارتودنسی بریس‌ها هستند. بیشتر اوقات برای اجرای این نوع درمان از بریس‌های ساخته شده از فلز نقره‌ای رنگ استفاده می‌شود. اما گزینه‌های دیگری برای اجرای ارتودنسی وجود دارد، مانند بریس‌های سرامیکی، دیمون و بریس های پشت دندانی.

ارتودنسی لینگوال

ارتودنسی لینگوال یا همان پشت دندانی، ارتودنسی است که روی سطح داخلی دندان نصب می‌شود و هیچ مشکلی از نظر ظاهری ایجاد نمی‌کند. اما در برخی موارد مشکلاتی مانند دشواری در صحبت کردن، ناتوانی در تمیز نگه داشتن بریس‌ها و درگیری زبان به همراه دارد. این روش درمانی مناسب کسانی است که از ظاهر ارتودنسی و بریس‌های روی دندان خوششان نمی‌آید و ترجیح می‌دهند از بریس روی دندان استفاده نکنند تا هیچکس متوجه ارتودنسی داخل دندان نشود.

دلیل انتخاب نام لینگوال برای ارتودنسی پشت دندان، نزدیک بودن بریس‌ها به عصب کف دندان و زبان می‌باشد. نام این عصبی لینگوال و با زبان در ارتباط است.

ارتودنسی با براکت فلزی

ارتودنسی فلزی جز ارتودنسی‌های بسیار قدیمی است که هنوز هم طرفداران خاص خودش را دارد. این مدل در وزن و ساختار متفاوت است که امروزه در وزن سبک تر در اختیار بیماران قرار می‌گیرد. معمولاً بریس ثابت فلزی از جنس استیل رنگ ثابت می باشد که براکت فلزی آن با کمک سیمان خاصی روی دندان نصب می‌شود. در آخر هم به وسیله سیم به یکدیگر متصل می‌شود. برای برقراری ارتباط و ثابت ماندن، از نوارهای لاستیکی دور براکت استفاده می شود که این کش‌های رنگی در هر نوبت توسط پزشک تعویض می‌گردد.

ارتودنسی با براکت سرامیکی یا همان ارتودنسی دیمون

ارتودنسی با براکت سرامیکی یکی از بهترین مدل ارتودنسی های درحال حاضر است که از بریس‌های دیمون یا خود تنظیم سرامیکی یا فلزی ساخته می‌شود. ارتودنسی دیمون نسبت به دیگر مدل‌ها مزایای بیشتری دارد که مهم‌ترین آن نگهداری با کمک مکانیسم یکپارچه است. در واقع در این مدل از کش‌های پلاستیکی برای نگهداری سیم خبری نیست و این موضوع موجب شده است زمان تعویض سیم بسیار کاهش پیدا کرده است و احتمال تغییر رنگ دادن سیم نسبت به مدل فلزی کمتر شود.

ارتودنسی ثابت و خود لیگاچور

ارتودنسی همراه با براکت خود لیگاچور به عنوان یک ارتودنسی هوشمند شناخته می‌شود که به جای قرارگیری یک براکت معمولی از یک براکت متفاوت‌تر استفاده می‌شود. در این مدل سیم ارتودنسی در شیار مخصوصی از براکت ها قرار می‌گیرد و سپس پشت شیار بسته می‌شود. به همین خاطر تنظیم دستی خود لیگاچور بسیار راحت‌تر است و نصب آن سریع‌تر انجام می شود. همچنین احساس درد و ناراحتی هنگام استفاده از ارتودستی خود لیگاچور کمتر است.

انواع روش ارتودنسی ثابت

برای اجرای ارتودنسی بریس‌های مختلفی وجود دارد که متخصص با توجه به نوع هنجاری و مشکلات دهان و دندان روش مناسب را انتخاب می‌کند. اما به طور کلی، روش های ارتودنسی به منظور صاف کردن دندان‌ها استفاده می‌شود و هر کدام مزایا و معایب خود را دارند. در حالی که نتیجه هر یک، هدفی است که شما از انجام ارتودنسی دارید. بنابراین لازم نیست در مورد انجام هر کدام از روش‌های ارتودنسی نگران باشید.

مزایا و معایب ارتودنسی ثابت

مزایای این مدل ارتودنسی شامل موارد زیر است:

• تاثیر فوق العاده و عملکرد بسیار بالا
• قابل اجرا برای تمام سنین، از کودکان تا بزرگسالان
• برای تمام مشکلات فک و ناهنجاری دندان‌ها مناسب است.
• نتیجه بسیار شگفت انگیزی به همراه دارد.
• نسبت به دیگر روش‌های ارتودنسی هزینه آن مناسب است.

معایب ارتودنسی غیرمتحرک هم شامل موارد زیر می باشد:

• نسبت به دیگر روش‌ها به مراقبت و نگهداری بیشتری نیاز دارد تا از پوسیدگی و تجمع باکتری‌ها به خوبی پیشگیری شود.
• متحرک نیست و خارج کردن آن از دهان تنها توسط پزشک امکان پذیر است.
• ممکن است هنگام غذا خوردن یا جویدن غذا دچار مشکل شوید. اما مشکل به مرور زمان برطرف می‌شود.
• دوره درمان ارتودنسی غیرمتحرک کمی طولانی است و نیاز به صبر و حوصله دارد.

هزینه ارتودنسی ثابت

هزینه این ارتودنسی به عوامل مختلفی بستگی دارد؛ عواملی مانند مدت زمان درمان، بیمه دندانپزشکی، موقعیت مکانی، تجربه و مهارت متخصص ارتودنسی، ناهنجاری ها و مشکلات دهان و دندان و غیره. همچنین مدل ارتودنسی هم روی هزینه تاثیر گذار است. به عنوان مثال، انتخاب ارتودنسی نامرئی یا شفاف نسبت به ارتودنسی معمولی بیشتر خواهد بود و هر چقدر مشکلات فک و دندان شما بیشتر باشد، باید هزینه بیشتری برای درمان پرداخت کنید.

حال برای اطلاع دقیق از هزینه ارتودنسی بهتر است نزد بهترین دندانپزشک تهران مراجعه کنید تا با بررسی لازم و انتخاب نحوه درمانی هزینه دقیق مشخص شود.