جراحی دندان عقل و نهفته
جراحی دهان و دندان
جراحی دهان و دندان یکی از شاخههای تخصصی رشته دندانپزشکی محسوب میشود که به گذراندن ۵ سال دوره تخصصی بعد از اتمام دوره عمومی نیاز دارد. ما قصد داریم تا در این مقاله از کلینیک دندانپزشکی دکتر بنیانیان به بررسی کامل موضوع جراحی دندان بپردازیم. پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
آنچه در این مقاله میخوانید:
- ۱ جراحی دهان و دندان
- ۲ متخصص جراح دهان و دندان کیست؟
- ۳ وظیفهی متخصص جراحی دهان و دندان چیست؟
- ۴ جراحی دندان چیست؟
- ۵ انواع جراحی دندان
- ۶ جراحی دندان عقل نهفته روی عصب
- ۷ جراحی دندان عقل نهفته و نیمه نهفته
- ۸ در این موارد دندان عقل باید از طریق جراحی خارج شود
- ۹ جراحی دندان عقل
- ۱۰ مناسبترین سن خارج کردن دندان عقل
- ۱۱ هزینه جراحی دندان عقل
- ۱۲ نحوه جراحی دندان عقل
- ۱۳ جراحی دندان عقل را به تعویق نیندازید!
- ۱۴ مشکلات دندان عقل نهفته و نیمه نهفته
- ۱۵ علائم مربوط به دندان عقل نهفته
- ۱۶ مراقبتهای بعد از جراحی دندان
- ۱۷ سوالات متداول جراحی دندان عقل و نهفته
متخصص جراح دهان و دندان کیست؟
متخصص جراحی دهان، دندان، فک و صورت در حقیقت دندانپزشکی است که پس از گذراندن دوره دندانپزشکی عمومی خود در دانشکدههای دندانپزشکی، در مقطع تخصصی یک دوره کامل و جامع جراحی فک و صورت و دهان و دندان بیمارستانی نیز گذرانده است. این جراح ۵ سال را تحت نظر اساتید مختلف در بیمارستان گذرانده و امکان انجام هرگونه مداخله جراحی در ناحیه دهان، فک و صورت را مییابد.
متخصص جراحی دهان و دندان قادر به انجام کلیه خدمات جراحی بر روی سر، گردن، صورت، بینی، دهان و دندان است. در واقع یکی از ساده ترین کارهایی که جراح فک و صورت می توان انجام دهد مربوط به جراحی های دندان است.
وظیفهی متخصص جراحی دهان و دندان چیست؟
- سر
- طاق جمجمه
- صورت
- فک
- گردن
- بینی
- دهان
- دندان
جراحی دندان چیست؟
جراحی دندان یکی از خدمات جراحان فک و صورت در دندانپزشکی است که برای حل مشکلات جدی دهان، دندان و فک استفاده میشود. این روش شامل جراحیهایی مانند جراحی ریشه دندان، خارج کردن دندانهای نهفته، جراحی ایمپلنت، جراحی نسج سخت و نسج نرم ، جراحی ریشه باقی مانده، پیوند استخوان و همچنین جراحیهای ارتودنسی برای اصلاح بیماریهای فک و صورت می باشد. امروزه جراحی دندان به کمک تجهیزات پیشرفته و تکنولوژیهای روز دنیا انجام میشود و میتواند باعث درمان افراد با مشکلات دندانی و فکی باشد.
اما رایجترین کار در این رشته کشیدن دندان (Extraction) میباشد. منظور ما کشیدن دندانهای ساده و در دسترس نیست. این کار را دندانپزشک عمومی هم انجام میدهد. منظور از کشیدن دندان توسط جراح، دندانهای نهفته و کشیدن ریشه باقیمانده است.
انواع جراحی دندان
جراحی دندان شامل هرگونه جراحی درمانی با هدف درمان یا تصحیح وضعیت دندانها است. در ادامه به برخی از متداولترین جراحیهای دندانی اشاره خواهیم کرد.
جراحیهای ریشه دندان
جراحی اپیکو
این جراحی در مواقعی انجام می گیرد که می خواهیم با حفظ دندان ریشه دندان را درمان کنیم . وقتی که دندان به عصب کشی جواب نداده و پس از درمان ریشه هنوز عفونت در زیر ریشه وجود دارد، یکی از این جراحی ها اپیکواکتومی یا جراحی اپیکو می باشد. در این جراحی دندانپزشک با قطع نوک ریشه دندان و بافتهای عفونی و عروق اطراف آن مانع گسترش عفونت می گردد. این جراحی با توسط متخصص جراح فک و صورت یا توسط متخصص درمان ریشه در دندانپزشکی ها صورت می گیرد.
جراحی های دیگری نیز وجود دارد که مانع کشیدن دندان طبیعی می شود. البته این جراحی ها تا قبل از ظهور ایمپلنت دندان کاربرد زیادی داشت و با پیدایش ایمپلنت به ندرت از این روش جراحی ها استفاده می شود. این جراحی ها عبارتند از :
قطع ریشه دندان
در جراحی قطع ریشه دندان معمولا به دلیل عفونتی که در انتهای یکی از ریشه ها قرار دارد ، آن ریشه توسط دندانپزشک قطع می شود و عفونت بر طرف می گردد.
همی ساکشن
باز لازم به ذکر است که این درمانها نسبت به ایمپلنت دندان قدیمی تر هستند و در چنین مواقعی توصیه دندانپزشکان انجام ایمپلنت است.
جراحی های ایمپلنت دندان
ایمپلنت قطعات مصنوعی دندان جایگزینی مناسب برای نواحی بدون دندان میباشد. متخصصین جراحی دهان و دندان باید بتوانند در قسمتهای بدون دندان کاشت ایمپلنت انجام دهند. با استفاده از ایمپلنت بیمار حسی شبیه به دندانهای اولیه خود خواهد داشت.
همانطور که میدانید در ایمپلنت دندان، پایهای از جنس تیتانیوم خالص در استخوان فک کاشته میشود و سپس تاجی شبیه به تاج دندان بیمار بر روی آن قرار میگیرد. در این روش درمانی در صورتی که استخوان فک بیمار تحلیل رفته باشد باید پیوند استخوان صورت گیرد تا بیمار بتواند کاشت ایمپلنت انجام دهد.
جراحی ریشه باقی مانده
متخصصین جراحی دهان و دندان قادرند که ریشههایی که به هر دلیلی در فضای سینوسهای فک بالا فرو رفته و خارج کردن آنها توسط دیگر دندانپزشکان مقدور نیست را خارج نمایند.
این پزشکان همچنین، میتوانند بافتهای اضافی و مزاحمی را که ممکن است برای بیمار اذیت کننده باشد و یا در نشستن دست دندانهای افراد سالمند و یا دارای دست دندان ایجاد اختلال کرده است را حذف نمایند.
جراحی پیوند استخوان
دندانپزشک زمانی که درمانهایی مانند ایمپلنت را برای بیمار مد نظر دارد، اولین موردی که چک میکند استخوانهای فک بیمار هستند. در این نوع جراحی، دندانپزشک ابتدا استخوانهای فک بیمار را بررسی میکند تا اطمینان حاصل کند که استخوان تحمل فشار ایمپلنت را دارد. اگر عرض، ارتفاع و شکل استخوان برای درمان ایمپلنت مناسب نباشد با جراحی دهان و استفاده از مواد بیومتریال میتوان استخوان را تقویت و بازسازی کرد که به آن پیوند استخوان میگویند.
جراحی سینوس لیفت
سینوس لیفت نوعی جراحی دهان و دندان است که در آن ارتفاع حفره دندانهای فک بالا که در نزدیکی سینوسها قرار دارند را از طریق بالا بردن کف حفره سینوس، افزایش میدهند. این جراحی سینوس لیفتینگ نام دارد که برای بالا بردن کیفیت نصب ایمپلنت صورت میگیرد.
جراحی پریو و زیبایی
تغییرات درخواستی بیمار در نسج نرم نظیر رفع نامتقارن بودن آنها در طرف چپ و راست، حذف خالهای صورتی و یا تزریقهای مواد ایمن در نواحی با هدف بهبود زیبایی لب و رفع چین و چروک هایی ناحیه صورت از دیگر اقدامات متخصصین جراحی دهان و دندان است.
جراحی لثه برای نصب روکش
یکی دیگر از اقداماتی که توسط دندانپزشک متخصص جراح دهان و دندان انجام میشود، جراحی لثه برای روکش است. در این عمل جراحی، بافت لثهای که بیش از حد رشد کرده و روی دندانها قرار گرفته است مورد نظر است. طی این جراحی مقداری از لثه یا استخوان و یا هر دو برداشته میشود تا فضای روکش قابل دسترستر باشد.
جراحی دندان نهفته
نهفتگی و عدم رویش دندان از داخل استخوان فک به داخل حفرهی دهان معمولا به دلیل عدم وجود فضای کافی برای رویش دندان اتفاق میافتد. شایعترین محل نهفتگی در ناحیهی دندانهای عقل به علت تکامل و کوچکتر شدن استخوان فک است. ولی این اتفاق میتواند در مورد سایر دندانها نیز پیش بیاید.
برای این کار، برش ظریفی در نواحی خاص مخاطی داده شده و در صورت لزوم با چند تکه کردن دندان و حتی گاهی با برداشت مقدار حساب شدهای از استخوان فک اطراف دندان نهفته به طوری که در ظاهر صورت اشکالی ایجاد نشود، دندان خارج میگردد.
بدیهی است که پس از تزریق بی حسی، بیمار جز مقداری فشار و احساس انجام کار، دردی نخواهد داشت. به ندرت ممکن است جراح به جهت وضعیت خاص دندان نهفته در رادیوگرافی و یا شرایط سیستمیک بیمار و وجود بیماریهای خاص انجام این گونه اعمال را با هماهنگی به اتاق عمل موکول نماید.
جراحی دندان عقل نهفته روی عصب
در شرایطی که دندانهای عقل به عصبهایی که حس را به زبان و لبها میرسانند نزدیک باشد، پیشنهاد دندانپزشک متخصص انجام جراحی دندان عقل نهفته روی عصب است.
از آنجایی که کشیدن این دندانها در مقایسه با خیلی دیگر از دندانها و یا استفاده از سایر روشهای دندانپزشکی با خطرات بیشتری همراه است، بهتر است توسط یک دندانپزشک متخصص و با تجربه انجام شود.
برای تشخیص نزدیکی دندان عقل به ریشه از رادیوگرافی استفاده میشود. لازم است که پیش از جراحی دندان از آن عکس رادیوگرافی تهیه شود تا به این ترتیب عوارض و ریسکهای درمان به خوبی مشخص شوند.
به عبارتی دندانپزشک باید پیش از جراحی دندان عقل از روی عصب نبودن دندان عقل اطمینان حاصل نماید. این موضوع به قدری حائز اهمیت است که اگر نتوان ریسک جراحی را کنترل نمود، باید از کشیدن آن صرف نظر کرد.
جراحی دندان عقل نهفته و نیمه نهفته
در صورتی که دندان عقل فضای کافی برای رشد و بیرون آمدن را نداشته باشد به آن دندان عقل نهفته میگویند.
نهفته بودن دندان عقل سبب درد، عفونت و مشکلات زیاد دیگری میشود. به همین دلیل به کسانی که دندان عقل نهفته دارند توصیه میشود که در اسرع وقت با مراجعه به متخصص جراحی دندان مراجعه کرده و اقدام به خارج کردن دندان نماید.
دندان عقل نیمه نهفته دارای وضعیت بهتری نسبت به دندان عقل نهفته میباشد. دندان عقل نیمه نهفته، تا حدی رشد کرده و مقداری از تاج دندان از لثه بیرون آمده است. برای خارج کردن دندان عقل نیمه نهفته در صورتی که پزشک با تجربه باشد، میتواند آن را بدون جراحی و با کشیدن از دهان شما خارج کند.
لازم به ذکر است که پس از جراحی دندان عقل نهفته و نیمه نهفته باید بهداشت دهان و دندان را رعایت کنید تا از عفونت و ورود باکتری به محل زخم جلوگیری شود.
مشکلاتی که ممکن است در صورت داشتن دندان عقل نهفته و نیمه نهفته با آن روبرو شوید عبارتند از:
- گیر کردن مواد غذایی در پشت دندان عقل.
- عفونت بافت لثه.
- احتمال پوسیدگی دندان عقل که باید فورا درمان شود.
- امکان آسیب به دندانهای مجاور یا حتی استخوان اطراف دندان و فک.
- احتمال رشد کیست دندان.
نکته دیگر درباره دندان نهفته:
لازم است توجه گردد تنها دندانهای عقل نیستند که ممکن است دچار نهفتگی شوند بلکه این اتفاق ممکن است برای تمام دندانها روی دهد. این دندانهای نهفته باید توسط دندانپزشک متخصص از فک خارج شوند.
در کلینیک دندانپزشکی دکتر بنیانیان، این عمل توسط پزشکان متخصص بسیار مجرب انجام میشود و درد و تورم و صدمات حین عمل به استخوان فک به حداقل میرسد.
در موارد دیگر، اگر ترمیم دندان بسیار پوسیده و یا شکسته و ترک خورده امکان پذیر نباشد و یا اگر درمان ریشهی یک دندان عفونی دچار شکست شده باشد و عملی و منطقی به نظر نرسد باید دندان را خارج کرد. دندانهای بسیار لق که به بیماری لثه دچار هستند یا دندانهایی که کج روییدهاند و در جویدن نقشی ایفا نمیکنند نیز کاندید کشیده شدن هستند.
در این موارد دندان عقل باید از طریق جراحی خارج شود
- ایجاد عفونت لثه پوشاننده روی دندان
- ایجاد پوسیدگی برای دندان جلویی
- بر هم زدن نظم دندانها و روی هم آوردن آنها
جراحی دندان عقل
معمولاً هر فردی دارای ۲ دندان عقل در فک بالا، ۲ دندان عقل در فک پایین و در مجموع دارای ۴ دندان عقل است. گاهی به دلایلی از جمله دلایل ارثی، بیماریهای دوران کودکی، عدم هماهنگی رشد استخوان فک با اندازه دندانها و…، این دندانها در داخل فک نهفته باقی میمانند.
همچنین ممکن است قسمتی از تاج آنها به طور ناقص در دهان ظاهر شود، که در این صورت به آن دندان عقل نیمه نهفته گفته میشود. دندان نهفته عقل دندانی است که از زمان رویش آن گذشته و به دلایل متعدد قادر نیست که در ردیف مناسب سایر دندانها قرار گیرد.
چنین دندان عقلی ممکن است در بافت نرم یا سخت گیر کرده باشد. مشکلاتی که دندانهای نهفته عقل میتوانند ایجاد کنند عبارت است از التهاب بافت نرم پوشاننده این دندانها که در اغلب موارد در ارتباط با دندانهای نیمه رویش یافته اتفاق میافتد.
مناسبترین سن خارج کردن دندان عقل
مناسبترین سنی که میتوانید دندان عقل را جراحی کنید یا بکشید، زیر ۲۰ سالگی میباشد. بین ۲۰ تا ۴۰ سال نیز میتوان اینکار را انجام داد اما بعد از سن ۴۰ سالگی کشیدن آن کار بسیار دشواری است.
در صورتی که تاج دندان عقل نهفته نباشد و روی لثه قابل مشاهده باشد، دندانپزشک میتواند راحتتر آن را خارج کند و جراحی دندان عقل نیازی نیست. اگر دندان عقل نهفته باشد باید با جراحی آن را خارج کرد.
هزینه جراحی دندان عقل
همانطور که در بالا به این موضوع اشاره کردیم، هزینههای مربوط به جراحی دندان عقل تنها به فرایند کشیدن دندان ختم نمیشود. در شرایطی، ممکن است نیاز به سایر اقدامات و خدمات جانبی برای این کار باشد.
یه همین دلیل، اعلام قیمت و هزینه جراحی دندان عقل کار سادهای نیست. ما در مقالهی دیگری به بررسی هزینههای مربوط به این فرایند دندانپزشکی پرداختهایم.
نحوه جراحی دندان عقل
برای جراحی دندان عقل برشی بر روی لثه انجام شده و در صورت نیاز مقداری از استخوان فک برداشته میشود . دندان عقل ممکن است به صورت یک تکه خارج شود و یا برای سهولت خروج از فک به قطعات کوچکتری تقسیم شده هر قطعه جداگانه خارج شود.
در نهایت لثه ناحیه جراحی به کمک بخیه، بسته خواهد شد. به هر حال نکته مهم این است که برای جراحی و یا کشیدن دندان عقل ، ناحیه مورد نظر کاملا بیحس میشود و شما اصولا دردی احساس نخواهید کرد. احساسی که شاید ناخوشایند بهنظر برسد تنها نوعی احساس فشار است .
جراحی دندان عقل را به تعویق نیندازید!
- دندان عقل در ناحیهای است که عصب حسی صورت از آنجا عبور میکند و کمی بیدقتی میتواند سبب صدمه زدن به این عصب مهم شود.
- همچنین دندان عقل در منطقهای است که شریان و ورید از آنجا عبور میکند و امکان افتادن دندان به کف دهان و نیاز به جراحی وسیع وجود دارد. با این حال هر چه سن بیشتر باشد، امکان خارج کردن دندان عقل سختتر میشود ولی در سنین پایینتر، استخوان نرمتر است و دندان راحتتر خارج میشود.
- قبل از جراحیهای بزرگ فک پایین باید دندان عقل خارج شود. بعلاوه هر دو سال یکبار بهتر است وضعیت دندان عقل نهفته بررسی شود و اگر ممکن است آزاردهنده باشد یا دندان جلویی را خراب کند، باید با جراحی خارج شود.
- دندان عقل نهفته باید کشیده شود.
مشکلات دندان عقل نهفته و نیمه نهفته
اغلب افراد جامعه مشکلاتی با دندان عقل دارند. از جمله دردسرهایی که دندانهای عقل روییده، نهفته و نیمه نهفته میتوانند ایجاد کنند، میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تحلیل ریشه دندان آسیای دو
- تضعیف استخوان فک توسط یک دندان نهفته
- عدم استحکام مکانیکی استخوان فک در برابر ضربه
- نامرتب شدن و در هم ریختگی بقیه دندانهای فک
علائم مربوط به دندان عقل نهفته
- درد در فک پایین و کنارههای صورت
- تورم
- لثههای خونی
- دشواری در باز کردن فک
- کرختی
- سردرد
- بوی بد دهان
- مزه ناخوشایند در دهان موقع خوردن غذا
- غدد لنفاوی متورم در گردن
مراقبتهای بعد از جراحی دندان
در اینجا ۹ توصیه جهت مراقبت بعد از جراحی دندان برای شما آماده کردیم:
- بعد از جراحی دندان بر روی ناحیه دندان گاز استریل را تا ۲۰ دقیقه نگه دارید و پس از آن مایعات خنک و یا بستنی میل نمائید.
- از مک زدن و خالی نمودن مکرر آب دهان خودداری نمائید.
- داروهای تجویز شده خود را به موقع و طبق دستور دندانپزشک استفاده نمائید.
- تا ۲۴ ساعت پس از جراحی غذاها و مایعات نرم و خنک (آب میوه خنک، سوپ سرد، بستنی و…) مصرف نمائید.
- بعد از ۷ تا ۱۰ روز جهت کشیدن بخیه به دندانپزشک خود مراجعه کنید.
- ممکن است تا ۴۸ ساعت پس از جراحی تورم، درد، کبودی و خونابه داشته باشید، این امر طبیعی است و طی ۷ تا ۱۰ روز از بین خواهد رفت.
- در صورت مشاهده خونریزی لثه یا دندان به شکل غیر قابل کنترل و شدید به دندانپزشک خود مراجعه نمائید و از هیچگونه دارویی بدون تجویز پزشک استفاده نفرمایید.
- در روز جراحی دهان را شستشو نکنید و از زدن مسواک بر روی محل جراحی خودداری نمائید.
- تا ۴۸ ساعت پس از جراحی از کشیدن سیگار، قلیان، پیپ و… خودداری کنید و همچنین از نی جهت نوشیدن مایعات استفاده نمایید. زیرا مکش باعث کنده شدن لخته تشکیل شده میشود و روند بهبودی را کند کرده و محل جراحی دردناک خواهد شد.
جمع بندی نهایی
همانطور که گفتیم، جراحی دهان و دندان یکی از مهمترین شاخههای دندانپزشکی است. توجه داشته باشید که بعد از انجام جراحی باید مواردی مانند رژیم غذایی، بهداشت دهان و دندان، مراقبت از بخیهها و … را انجام دهید.
کلینیک دندانپزشکی دکتر بنیانیان به عنوان یکی از برترین و مجهزترین کلینیکهای دندانپزشکی تهران، کلیه خدمات مربوط به جراحی دهان و دندان را به مراجعه کنندگان خود ارائه میدهد.
در صورت نیاز به دریافت نوبت از دندانپزشکی دکتر بنیانیان میتوانید با شماره تلفن ۰۲۱۸۸۵۳۹۷۲۰ تماس حاصل نمایید و یا به آدرس میدان آرژانتین، خیابان احمد قصیر (بخارست )، خیابان ششم غربی، پلاک ۲۲، واحد ۷ مراجعه نمایید.
سوالات متداول جراحی دندان عقل و نهفته
آیا غیر از دندان عقل بقیه دندانها می توانند نهفته باشند؟
بله، درست است که نهفتگی دندان معمولا برای دندان عقل پیش میآید اما ممکن است این اتفاق برای سایر دندانها نیز رخ بدهد.
دندان عقل نهفته چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص دندان عق نهفته فقط توسط دندانپزشک و با استفاده از تصویر رادیوگرافی انجام میشود.
آیا حتما باید دندان عقل را کشید؟
اگر ندان عقل یا به صورت کامل رشد نمیکند و یا به دندانهای مجاور فشار و لثه فشار وارد میکند باید از دهان خارج شود. اما اگر به صورت کامل رشد کند و هیچ فشاری به سایر دندانها و لثه وارد نکند نیازی به کشیدن ندارد. البته این موضوع فقط به تشخیص دندانپزشک وابسته است.
آیا حتما باید دندان پنهان را کشید؟
نظر اکثر متخصصین و کارشناسان دندانپزشکی بر خارج کردن دندان نهفته در اولین زمان ممکن است.
دندان عقل نهفته چه مشکلاتی ایجاد میکند؟
دندان نهفته در اکثر موارد درد زیادی دارد. در صورتی که به موقع از لثه و یا دهان خارج نشود مشکلاتی مثل عفونت، کیست، تومور، فشار به دندانهای مجاور، شکستگی فک و … را به دنبال خواهد داشت.
راه های درمان دندان عقل نهفته چیست؟
این دندان باید هر چه سریعتر از طریق جراحی و یا سایر روشها از دندان خارج شود. هرچقدر این کار دیرتر انجام شود مشکلات بیشتری را برای دندانها و لثه به وجود خواهد آورد.
آیا همیشه برای کشیدن دندان عقل نیاز به جراحی است؟
اگر دندان عقل در موقعیت صحیح و درست رشد کند و مانند دیگر دندانها در دهان حضور داشتهباشد نیازی به جراحی نیست، اما اگر رویش آن با مشکلات مختلف مواجه شود بهتر است برای کشیدن آن یا جراحی اقدام کنید. معمولاً جراحی دندان زمانی انجاممیشود که دندان عقل پنهان باشد.
آیا می توان بعد از بیهوشی دندان پنهان را جراحی کرد؟
برخی افراد ترس بسیار بالایی نسبت به کشیدن دندان عقل دارند که با کمک یکی از جدیدترین روشهای درمانی دندانپزشکی میتوان اینکار را در خواب و بدون ترس و اضطراب انجام دهند. با تزریق و مصرف داروهای آرامشبخش دندانپزشکی جراحی دندان عقل با بیهوشی قابل اجراست.
آیا می توان برای جراحی دندان پنهان به هر دندانپزشکی مراجعه کرد؟
جراحی دندانهای پنهان به تخصص و مهارت بالایی نیاز دارد و معمولاً متخصصین جراح در این زمینه فعالیت میکند. بنابراین میتوانید از یک دندانپزشک معمولی برای انجام اینکار کمک بگیرید.
تا چند روز بعد از جراحی دندان درد طبیعی است؟
احساس درد چند روز یا چند هفته بعد از جراحی کاملا طبیعی است. مخصوصا اگر جراحی، جراحی استخراج دندانهای عقل باشد.
چقدر این پست مفید بود؟
روی یک ستاره کلیک کنید تا به آن امتیاز دهید!
میانگین امتیاز ۴.۳ / ۵. تعداد آرا: ۹۵۴۸۸
تا الان رای نیامده! اولین نفری باشید که به این پست امتیاز می دهید.